(1)

De digitale economie heeft de interne markt de afgelopen tien jaar ingrijpend veranderd. De visie van de Unie is een digitale economie die duurzame economische en maatschappelijke voordelen oplevert op basis van uitstekende, betrouwbare en veilige connectiviteit voor iedereen en overal in Europa, ook in landelijke, afgelegen en dunbevolkte gebieden en vervoerscorridors. Een hoogwaardige digitale infrastructuur op basis van netwerken met zeer hoge capaciteit (very high capacity networks — VHC-netwerken) zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 2), van Richtlijn (EU) 2018/1972 van het Europees Parlement en de Raad (3) is fundamenteel voor bijna alle sectoren van een moderne en innovatieve economie. Een dergelijke infrastructuur kan innovatieve diensten, efficiëntere bedrijfsactiviteiten en slimme, duurzame, digitale samenlevingen opleveren, en tegelijkertijd bijdragen tot de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen van de Unie. Zij is van strategisch belang voor de sociale en territoriale samenhang en in het algemeen voor het concurrentievermogen, de weerbaarheid, de digitale soevereiniteit en het digitale leiderschap van de Unie. Digitalisering heeft een grote impact op het dagelijkse sociale, economische, politieke en culturele leven van alle mensen in de Unie. In dat opzicht kunnen beperkte toegang en ontoereikende netwerkexpansie de sociale ongelijkheid vergroten en een nieuwe digitale kloof veroorzaken tussen mensen die alle voordelen van een efficiënte en veilige digitale connectiviteit kunnen benutten waardoor zij toegang hebben tot een breed scala aan diensten, en mensen die dat niet kunnen. VHC-netwerken zijn in dat verband een essentieel aspect van sociale inclusie en de uitrol ervan in landelijke, afgelegen en dunbevolkte regio’s, en in sociale huisvesting, moet prioriteit krijgen bij openbare investeringsprojecten. Daarom moeten natuurlijke en rechtspersonen in de private en de publieke sector de kans krijgen deel uit te maken van de digitale economie.

(2)

De snelle ontwikkeling van technologieën, de exponentiële groei van het breedbandverkeer en de stijgende vraag naar geavanceerde connectiviteit met zeer hoge capaciteit die al voor de COVID-19-pandemie waren ingezet, zijn tijdens de pandemie in een stroomversnelling geraakt. Als gevolg daarvan zijn de doelstellingen die werden vastgelegd in de mededeling van de Commissie van 19 mei 2010, getiteld “Een digitale agenda voor Europa”, grotendeels gehaald, maar zijn zij ook achterhaald. Het aandeel huishoudens dat toegang heeft tot internetsnelheden van 30 Mbps is gestegen van 58,1 % in 2013 tot 90 % in 2022. In de toekomst zal 30 Mbps niet meer volstaan en een dergelijke snelheid is niet in overeenstemming met de nieuwe doelstellingen van Richtlijn (EU) 2018/1972, die connectiviteit en brede beschikbaarheid van VHC-netwerken moeten garanderen. Daarom heeft de Unie in Besluit (EU) 2022/2481 van het Europees Parlement en de Raad (4) geactualiseerde streefcijfers voor 2030 vastgesteld die beter aansluiten bij de verwachte toekomstige connectiviteitsbehoeften, waarbij alle Europese huishoudens toegang moeten hebben tot een gigabitnetwerk en alle bevolkte gebieden toegang moeten hebben tot draadloze hogesnelheidsnetwerken van de volgende generatie met prestaties die ten minste gelijkwaardig zijn aan die van 5G.

(3)

Om die streefcijfers te bereiken, is er behoefte aan beleid om de uitrol van vaste en draadloze netwerken met zeer hoge capaciteit in de hele Unie te versnellen, te vergemakkelijken en goedkoper te maken, onder meer dankzij een goede planning, betere coördinatie en het opzetten van vereenvoudigde en gestroomlijnde vergunningsprocedures als een manier om de administratieve lasten van zowel de exploitanten als de nationale overheden te verminderen.

(4)

Geïntegreerde ruimte- en terrestrische infrastructuur is belangrijk voor de uitrol van connectiviteit en om de volgende golf van digitale infrastructuur voor te bereiden zodat de Unie daarbij het voortouw kan nemen. Dankzij recente technologische vooruitgang is communicatie via satellietconstellaties mogelijk geworden en kan geleidelijk connectiviteit met hoge snelheid en een relatief lage latentie worden aangeboden, hetgeen connectiviteit en een grotere cohesie mogelijk maakt in de hele Unie, ook in haar ultraperifere gebieden en landelijke, afgelegen en dunbevolkte gebieden. In dat verband zou bij de planning en uitrol van vaste en draadloze netwerken met zeer hoge capaciteit in de hele Unie rekening kunnen worden gehouden met de middelen waarin Verordening (EU) 2023/588 van het Europees Parlement en de Raad (5) voorziet, en dan met name de potentiële commerciële capaciteit voor internettoegang van de toekomstige satellietconstellatie, die, waar mogelijk, zouden kunnen bijdragen tot de uitrol van VHC-netwerken. Het is belangrijk te benadrukken dat er voor satellietconnectiviteit ook op de grond opererende onderdelen nodig zijn en dat deze verordening de uitrol daarvan kan faciliteren.

(5)

De uitrol van VHC-netwerken in de hele Unie vergt substantiële investeringen, vooral vanwege de kosten van civieltechnische werken. Het delen van fysieke infrastructuur zou de behoefte aan dure civieltechnische werken beperken en de uitrol van geavanceerde breedbandnetwerken doeltreffender maken.

(6)

Een groot deel van de kosten van de uitrol van VHC-netwerken kan worden toegeschreven aan inefficiënties in het uitrolproces die verband houden met: a)het gebruik van bestaande passieve infrastructuur, zoals kabelgoten, leidingen, mangaten, straatkasten, palen, masten, antenne-installaties, torens en andere ondersteunende constructies; b) knelpunten in verband met de coördinatie van civiele werken die door netwerkexploitanten of overheidsinstanties worden uitgevoerd; c) omslachtige en langdurige administratieve vergunningsprocedures, en d) knelpunten bij de uitrol van netwerken in gebouwen, die leiden tot grote financiële belemmeringen, met name in plattelandsgebieden.

(7)

Richtlijn 2014/61/EU van het Europees Parlement en de Raad (6), die werd vastgesteld om de kosten van de uitrol van breedbandnetwerken te verlagen, omvatte maatregelen inzake het delen van infrastructuur, coördinatie van civiele werken en vermindering van administratieve lasten. Om de uitrol van VHC-netwerken, waaronder glasvezel- en 5G-netwerken, verder te vergemakkelijken, heeft de Raad in zijn conclusies over het vormgeven van de digitale toekomst van Europa van 9 juni 2020 gepleit voor een pakket aanvullende maatregelen ter ondersteuning van huidige en toekomstige behoeften wat de uitrol van netwerken betreft, onder meer door een evaluatie van Richtlijn 2014/61/EU.

(8)

De in Richtlijn 2014/61/EU vastgestelde maatregelen hebben ertoe bijgedragen dat de kosten van de uitrol van elektronischecommunicatienetwerken met hoge snelheid zijn gedaald. Die maatregelen moeten echter worden aangescherpt en gestroomlijnd om de kosten verder te verlagen en de uitrol van netwerken te versnellen.

(9)

Maatregelen om het gebruik van bestaande publieke en private infrastructuur efficiënter te maken en de kosten van en belemmeringen bij de uitvoering van nieuwe civieltechnische werken te verminderen, moeten aanzienlijk bijdragen tot een snelle en uitgebreide uitrol van VHC-netwerken, ook in landelijke, afgelegen of dunbevolkte gebieden en vervoerscorridors. Die maatregelen moeten echte concurrentie in stand houden zonder afbreuk te doen aan de veiligheid, beveiliging en goede werking van de bestaande infrastructuur, de volksgezondheid of het milieu. Daarbij moet rekening worden gehouden met adequate methoden en wetenschappelijke gegevens.

(10)

Sommige lidstaten hebben maatregelen genomen om de kosten van de uitrol van breedbandnetwerken te verlagen, onder meer door verder te gaan dan de bepalingen van Richtlijn 2014/61/EU. Die maatregelen verschillen echter nog steeds sterk van lidstaat tot lidstaat en hebben in de Unie tot uiteenlopende resultaten geleid. Het opschalen van sommige van die maatregelen in de hele Unie en het nemen van nieuwe, aangescherpte maatregelen zou aanzienlijk kunnen bijdragen tot een betere werking van de digitale eengemaakte markt. Bovendien verhinderen verschillen in regelgeving en een inconsistente uitvoering van de regels van de Unie soms de samenwerking tussen nutsbedrijven. De verschillen kunnen ook toetredingsdrempels opwerpen voor nieuwe ondernemingen die openbare elektronischecommunicatienetwerken of bijbehorende faciliteiten aanbieden of gemachtigd zijn die aan te bieden, zoals gedefinieerd in artikel 2, punt 29), van Richtlijn (EU) 2018/1972 (“exploitanten”). Die verschillen kunnen ook nieuwe zakelijke kansen in de weg staan en de ontwikkeling van een interne markt voor het gebruik en de uitrol van fysieke infrastructuur voor VHC-netwerken belemmeren. Bovendien bestrijken de maatregelen in de nationale stappenplannen en uitvoeringsverslagen die de lidstaten uit hoofde van Aanbeveling (EU) 2020/1307 van de Commissie (7) hebben vastgesteld niet alle gebieden van Richtlijn 2014/61/EU en bieden zij evenmin een consistente en volledige oplossing voor alle kwesties. Dat ondanks het feit dat het essentieel is om gedurende de hele uitrol in alle sectoren actie te ondernemen om een samenhangend en significant effect te bereiken. De lidstaten moeten worden aangespoord om de in Aanbeveling (EU) 2020/1307 uiteengezette beste praktijken te blijven toepassen, waarmee de uitvoering van deze verordening in overeenstemming met het beginsel van minimale harmonisatie soepeler kan verlopen.

(11)

Met deze verordening wordt beoogd de in de hele Unie geldende rechten en verplichtingen te versterken en te harmoniseren om de uitrol van VHC-netwerken, waaronder kernnetwerken en draadloze hogesnelheidsnetwerken van de volgende generatie met prestaties die ten minste gelijkwaardig zijn aan die van 5G, en de sectoroverschrijdende coördinatie te versnellen. Door de aanhoudende versnippering van elektronischecommunicatiemarkten kunnen ondernemingen die elektronischecommunicatienetwerken aanbieden of gemachtigd zijn die aan te bieden geen schaalvoordelen behalen. Een gebrek aan hoogwaardige connectiviteit in de Unie kan een sterk downstreameffect op de grensoverschrijdende handel en dienstverlening hebben, aangezien veel diensten alleen kunnen worden verleend als er in de hele Unie een goed presterend netwerk voorhanden is. Deze verordening zorgt voor een gelijker speelveld, maar belet de lidstaten niet nationale regels in te voeren of te behouden die in overeenstemming zijn met het Unierecht en die dienen om het gezamenlijke gebruik van bestaande fysieke infrastructuur te bevorderen of een efficiëntere en snellere uitrol van nieuwe fysieke infrastructuur mogelijk te maken door een aanvulling te vormen op of verder te gaan dan de in deze verordening vastgestelde rechten en verplichtingen en oplossingen aan te dragen om de doelstellingen ervan te verwezenlijken. De lidstaten zouden bijvoorbeeld strengere of gedetailleerdere regels kunnen aannemen om de termijnen voor het verlenen of weigeren van de voor de uitrol benodigde vergunningen in te korten, extra vergunningsvrijstellingen in te voeren, de bepalingen inzake de coördinatie van civiele werken ook op privaat gefinancierde projecten toe te passen of te eisen dat er meer informatie over fysieke infrastructuur of geplande civiele werken in elektronische vorm aan een centraal informatiepunt wordt verstrekt, de bepalingen inzake toegang tot bestaande fysieke infrastructuur ook toe te passen op gebouwen in particulier bezit of verdere maatregelen in te voeren om de vergunningsprocedures te versnellen, mits een en ander niet in strijd is met het recht van de Unie, met inbegrip van de bepalingen van deze verordening.

(12)

Om de rechtszekerheid te waarborgen, ook met betrekking tot specifieke regelgevende maatregelen die zijn opgelegd uit hoofde van deel II, titel II, hoofdstukken II, III en IV, van Richtlijn (EU) 2018/1972, uit hoofde van Richtlijn 2002/77/EG van de Commissie (8), en uit hoofde van Richtlijn (EU) 2022/2555 van het Europees Parlement en de Raad (9), moeten de bepalingen van die richtlijnen voorrang hebben op deze verordening. Deze verordening doet geen afbreuk aan de mogelijkheid voor nationale regelgevende instanties om maatregelen te handhaven of in te voeren die buiten het toepassingsgebied van deze verordening vallen, zoals toegangsverplichtingen voor binnenhuisbedrading, overeenkomstig Richtlijn (EU) 2018/1972.

(13)

Het kan voor exploitanten, met name nieuwkomers, aanzienlijk efficiënter zijn bestaande fysieke infrastructuur, met inbegrip van die van andere nutsbedrijven, te hergebruiken om VHC-netwerken of bijbehorende faciliteiten uit te rollen. Dat is met name het geval in gebieden waar geen geschikt elektronischecommunicatienetwerk beschikbaar is of waar het economisch niet haalbaar is om nieuwe fysieke infrastructuur aan te leggen. Bovendien kunnen sectoroverschrijdende synergieën ervoor zorgen dat er aanzienlijk minder civiele werken nodig zijn voor de uitrol van VHC-netwerken. Dat hergebruik kan ook de maatschappelijke en milieukosten van die werken, zoals vervuiling, geluidshinder en verkeerscongestie, verminderen. Daarom moet deze verordening niet alleen van toepassing zijn op exploitanten, maar ook op eigenaren of houders van rechten op het gebruik van uitgebreide en alomtegenwoordige fysieke infrastructuur die geschikt is om er elementen van elektronischecommunicatienetwerken in onder te brengen, zoals fysieke netwerken voor de levering van elektriciteit, gas en water en systemen voor afval- en rioolwater en drainage, verwarming en transportdiensten. In het geval van houders van rechten doet dat niets af aan de eigendomsrechten van derden of aan de uitoefening van dergelijke rechten. In voorkomend geval moet ook met de rechten van huurders rekening worden gehouden.

(14)

Om de uitrol van VHC-netwerken in de interne markt te verbeteren, moet deze verordening voorzien in rechten voor ondernemingen die openbare elektronischecommunicatienetwerken of bijbehorende faciliteiten aanbieden (met inbegrip van ondernemingen van openbare aard) op toegang tot fysieke infrastructuur, ongeacht de locatie ervan, onder billijke en redelijke voorwaarden die verenigbaar zijn met de normale uitoefening van eigendomsrechten. De verplichting om toegang te verlenen tot de fysieke infrastructuur mag geen afbreuk doen aan de rechten van de eigenaar van de grond waarop of het gebouw waarin de infrastructuur zich bevindt.

(15)

Gezien de snelle ontwikkeling van ondernemingen die voornamelijk bijbehorende faciliteiten aanbieden, zoals “mastbedrijven”, en hun steeds belangrijkere rol als aanbieders van toegang tot fysieke infrastructuur die geschikt is voor de installatie van elementen van draadloze elektronischecommunicatienetwerken, zoals 5G-netwerken, moet met name de definitie van “netwerkexploitant” worden uitgebreid van ondernemingen die elektronischecommunicatienetwerken aanbieden of gemachtigd zijn die aan te bieden en exploitanten van andere soorten netwerken, zoals vervoers-, gas- of elektriciteitsnetwerken, tot ondernemingen die bijbehorende faciliteiten aanbieden, die daardoor aan alle in de verordening vastgestelde verplichtingen en voordelen worden onderworpen, met uitzondering van de bepalingen betreffende fysieke binnenhuisinfrastructuur en toegang tot gebouwen. Om de continuïteit van de dienstverlening en de voorspelbaarheid van de geplande uitrol van bijbehorende faciliteiten te waarborgen, moeten rechtspersonen en exploitanten die in de eerste plaats actief zijn als huurders van grond of houders zijn van rechten — met uitzondering van eigendomsrechten — op grond waarop faciliteiten zullen worden of zijn geïnstalleerd met het oog op de uitrol van elementen van VHC-netwerken, of die huurcontracten beheren namens grondeigenaren, en exploitanten, te goeder trouw onderhandelen over de toegang tot de grond en de nationale regelgevende instanties in kennis stellen van hun overeenkomsten, met inbegrip van de onderhandelde prijs, die indien passend in lijn met de marktomstandigheden moet zijn. Om die onderhandelingen te vergemakkelijken, kunnen de lidstaten richtsnoeren verstrekken, met name over de prijs voor toegang tot de grond.

(16)

De lidstaten moeten de in deze verordening vervatte verplichtingen kunnen uitbreiden tot organen die niet onder het toepassingsgebied ervan vallen, zoals organisatorische eenheden zonder rechtspersoonlijkheid die wel handelingsbevoegd zijn en volledig kunnen deelnemen aan economische transacties, of ondernemingen die een concessie van overheidsinstanties genieten.

(17)

Omdat de fysieke faciliteiten van een netwerk weinig van elkaar verschillen, kunnen er vaak zeer uiteenlopende elementen van elektronischecommunicatienetwerken tegelijkertijd in worden ondergebracht, zonder dat de voornaamste dienst die wordt verleend daardoor wordt beïnvloed, en met minimale aanpassingskosten. Het gaat daarbij onder meer om elementen die breedbandtoegangsdiensten kunnen leveren met snelheden van ten minste 100 Mbps, overeenkomstig het beginsel van technologische neutraliteit. Daarom kan fysieke infrastructuur die alleen bedoeld is om er andere elementen van een netwerk in onder te brengen zonder dat het zelf een actief element van het netwerk wordt, in beginsel worden gebruikt om er kabels, apparatuur of andere elementen van elektronischecommunicatienetwerken in onder te brengen, ongeacht het huidige gebruik of de huidige eigendom ervan, veiligheidsoverwegingen of toekomstige zakelijke belangen van de eigenaar van de infrastructuur. De fysieke infrastructuur van openbare elektronischecommunicatienetwerken kan in beginsel ook worden gebruikt om er elementen van andere netwerken in onder te brengen. Daarom moeten exploitanten van openbare elektronischecommunicatienetwerken in passende gevallen toegang kunnen verlenen tot hun netwerken zodat andere netwerken kunnen worden uitgerold. De lidstaten moeten kunnen bepalen aan welke formele administratieve vereisten moet worden voldaan bij die toegangsverzoeken, zoals de vorm die dergelijke verzoeken of ontwerpcontracten of ontwerpprojecten voor de installering van VHC-netwerken moeten aannemen. Onverminderd het nastreven van het specifieke algemene belang in verband met het aanbieden van de voornaamste dienst, moeten tegelijkertijd synergieën tussen netwerkexploitanten worden aangemoedigd om bij te dragen tot de verwezenlijking van de in Besluit (EU) 2022/2481 vastgestelde digitale streefcijfers.

(18)

Als er geen gerechtvaardigde uitzondering bestaat, kunnen elementen van fysieke infrastructuur die eigendom zijn of onder zeggenschap staan van overheidsinstanties, ook als zij worden beheerd door een entiteit waaraan de uitvoering van taken namens die overheidsinstanties is toevertrouwd en zelfs als zij geen deel uitmaken van een netwerk, ook elementen van elektronischecommunicatienetwerken bevatten, en in dergelijke gevallen moeten zij toegankelijk worden gemaakt om de installatie van elementen van VHC-netwerken, met name draadloze netwerken, te vergemakkelijken. Voorbeelden van elementen van fysieke infrastructuur zijn gebouwen, met inbegrip van hun daken en delen van hun gevels, toegangen tot gebouwen en alle andere voorzieningen, met inbegrip van straatmeubilair, zoals lantaarnpalen, verkeersborden, verkeerslichten, aanplakborden en tolpoorten, alsook bus- en tramhaltes, metro- en treinstations en tunnels. Het is aan de lidstaten om, in samenwerking met regionale en lokale instanties, specifieke categorieën fysieke infrastructuur aan te wijzen op hun grondgebied die eigendom zijn of onder zeggenschap staan van overheidsinstanties en waarvoor geen toegangsverplichtingen kunnen gelden, bijvoorbeeld om redenen van architecturale, historische, religieuze of ecologische waarde, nationale veiligheid of verkeersveiligheid. Om draagvlak en een duurzame uitrol te waarborgen, moeten elementen van VHC-netwerken een minimale visuele impact hebben.

(19)

Enerzijds zouden hele gebieden, met name op het platteland, verstoken kunnen blijven van connectiviteit omdat de infrastructuur van de publieke sector de installatie van elementen van VHC-netwerken niet mogelijk maakt of niet geschikt is voor de installatie van die elementen. Anderzijds zijn er commerciële gebouwen die het enige alternatief zijn voor het onderbrengen van dergelijke elementen. Om connectiviteit in afgelegen en dunbevolkte gebieden te waarborgen en de digitaledekkingskloof tussen landelijke en stedelijke gebieden te dichten, en daarbij zo min mogelijk particuliere eigendommen te betrekken, kunnen de lidstaten bepalen dat, indien er geen alternatief is voor de ontwikkeling van VHC-netwerken in het gebied in kwestie en er aan bepaalde voorwaarden is voldaan, eigenaren van particuliere commerciële gebouwen in landelijke of afgelegen gebieden exploitanten tegen billijke en redelijke voorwaarden en prijzen die in lijn zijn met de marktomstandigheden toegang tot hun gebouwen moeten verlenen. Die verplichting zou alleen van toepassing zijn indien aan alle volgende voorwaarden is voldaan: er is geen VHC-netwerk van hetzelfde type — vast of mobiel — die de toegangverzoeker voornemens is uit te rollen in het gebied in kwestie en op basis van de via het centrale informatiepunt verzamelde informatie die beschikbaar is op de datum van het verzoek kan worden gesteld dat er geen plan is om dat te doen, en er is in het betrokken gebied geen bestaande fysieke infrastructuur die eigendom is of onder zeggenschap staat van netwerkexploitanten of overheidsinstanties en in technisch opzicht geschikt is om er elementen van VHC-netwerken in onder te brengen.

(20)

Deze verordening mag geen afbreuk doen aan specifieke waarborgen die nodig zijn om de nationale veiligheid, de volksgezondheid alsook de beveiliging en integriteit van netwerken en met name van kritieke infrastructuur, zoals gedefinieerd in het nationale recht, te garanderen en ervoor te zorgen dat niet wordt geraakt aan de voornaamste dienst die door een netwerkexploitant of een overheidsinstantie wordt geleverd, in het bijzonder in netwerken die worden gebruikt voor het leveren van voor menselijke consumptie bestemd water. Algemene regels in nationale wetgeving die netwerkexploitanten verbieden om te onderhandelen over toegang tot fysieke infrastructuur van ondernemingen die elektronischecommunicatienetwerken of bijbehorende faciliteiten aanbieden of gemachtigd zijn die aan te bieden, zouden echter de totstandbrenging van een markt voor toegang tot fysieke infrastructuur kunnen verhinderen. Dergelijke algemene regels moeten derhalve worden afgeschaft. Tegelijkertijd mogen de in deze verordening vastgelegde maatregelen de lidstaten niet beletten nutsbedrijven ertoe aan te zetten toegang te verlenen tot hun infrastructuur door bij de berekening van de eindgebruikerstarieven voor hun voornaamste activiteit(en) geen rekening te houden met inkomsten die voortvloeien uit het verlenen van toegang tot hun fysieke infrastructuur, overeenkomstig het toepasselijk Unierecht.

(21)

Om de rechtszekerheid te waarborgen en onevenredige lasten voor netwerkexploitanten als gevolg van de gelijktijdige toepassing van twee verschillende toegangsregelingen op dezelfde fysieke infrastructuur te voorkomen, mag fysieke infrastructuur die onderworpen is aan toegangsverplichtingen die door nationale regelgevende instanties zijn opgelegd op grond van Richtlijn (EU) 2018/1972 of aan toegangsverplichtingen die voortvloeien uit de toepassing van staatssteunregels van de Unie, niet worden onderworpen aan de in deze verordening vastgelegde toegangsverplichtingen zolang die toegangsverplichtingen van kracht blijven. Deze verordening moet echter van toepassing zijn indien een nationale regelgevende instantie uit hoofde van Richtlijn (EU) 2018/1972 een toegangsverplichting heeft opgelegd die het gebruik dat van de betrokken fysieke infrastructuur kan worden gemaakt, beperkt. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer een exploitant die van plan is basisstations aan te sluiten toegang vraagt tot bestaande fysieke infrastructuur waarvoor toegangsverplichtingen zijn opgelegd op de markt voor toegang tot specifieke capaciteit op wholesaleniveau in de zin van Aanbeveling (EU) 2020/2245 van de Commissie (10).

(22)

Om evenredigheid te waarborgen en investeringsstimulansen te behouden, moet een netwerkexploitant of overheidsinstantie het recht hebben de toegang tot specifieke fysieke infrastructuur te weigeren om objectieve en gerechtvaardigde redenen. Zo zou fysieke infrastructuur waartoe om toegang is verzocht technisch ongeschikt kunnen zijn vanwege specifieke omstandigheden, een gebrek aan beschikbare ruimte of toekomstige behoeften aan ruimte die afdoende zijn aangetoond, bijvoorbeeld in openbaar gemaakte investeringsplannen. Om mogelijke concurrentievervalsing of mogelijk misbruik van de voorwaarden voor weigering van toegang te voorkomen, moet een dergelijke weigering afdoende worden gemotiveerd en objectief onderbouwd. Dergelijke redenen zouden bijvoorbeeld niet als objectief worden beschouwd indien een onderneming die elektronischecommunicatienetwerken aanbiedt of gemachtigd is die aan te bieden, fysieke infrastructuur heeft aangelegd dankzij de coördinatie van civiele werken met een andere netwerkexploitant dan een exploitant van een elektronischecommunicatienetwerk en weigert toegang te verlenen op grond van een vermeend gebrek aan beschikbare ruimte om de elementen van VHC-netwerken in onder te brengen als gevolg van beslissingen van de onderneming waarover hij zeggenschap heeft. In een dergelijk geval zou er sprake kunnen zijn van concurrentievervalsing indien er geen ander VHC-netwerk is in het gebied waarop het toegangsverzoek betrekking zou kunnen hebben. Evenzo zou in specifieke omstandigheden het delen van infrastructuur de veiligheid, de volksgezondheid of de beveiliging en integriteit van netwerken en van kritieke infrastructuur, of de levering van diensten die hoofdzakelijk via dezelfde infrastructuur worden verleend in gevaar kunnen brengen. Indien de netwerkexploitant reeds passieve fysieke wholesaletoegang tot elektronischecommunicatienetwerken biedt die tegemoetkomt aan de behoeften van de toegangverzoeker, zoals onbelicht glasvezel of ontbundelde toegang tot glasvezel, zou toegang tot de onderliggende fysieke infrastructuur bovendien negatieve economische gevolgen kunnen hebben voor zijn bedrijfsmodel, met name dat van exploitanten die uitsluitend op wholesaleniveau actief zijn, en voor zijn stimulansen om te investeren, en zo de snelle uitrol van VHC-netwerken in landelijke en afgelegen gebieden kunnen belemmeren. Deze verordening belet de lidstaten niet om de voorwaarden waaronder de aanwezigheid van een alternatief aanbod van onbelicht glasvezel of van ontbundelde toegang tot glasvezel kan worden aangehaald als weigeringsgrond voor het verlenen van toegang, in te perken, indien dergelijke producten op de betrokken markt geen levensvatbaar alternatief zijn voor passieve fysieke wholesaletoegang tot elektronischecommunicatienetwerken. Een inefficiënte duplicatie van elementen van VHC-netwerken die initiële investeringen en investeringsplannen in gevaar brengt, moet met name worden vermeden in plattelandsgebieden waar meer dan één VHC-netwerk economisch niet levensvatbaar is, onverminderd Richtlijn 2002/77/EG, mits het resultaat van een dergelijk besluit nog steeds in overeenstemming is met het beginsel van gelijke behandeling. Bij de beoordeling van het billijke en redelijke karakter van de voorwaarden voor dergelijke alternatieven voor fysieke wholesaletoegang moet onder meer rekening worden gehouden met het onderliggende bedrijfsmodel van de onderneming die openbare elektronischecommunicatienetwerken aanbiedt of gemachtigd is die aan te bieden, de noodzaak om een versterking van de — eventuele — aanmerkelijke marktmacht van een van de partijen te voorkomen, en de vraag of de aanbieder van toegang de toegang koppelt aan of bundelt met diensten die niet strikt noodzakelijk zijn.

(23)

Om investeringsstimulansen te behouden en negatieve en onbedoelde economische gevolgen voor het bedrijfsmodel van de pioniersexploitant bij de uitrol van FttP-netwerken (“Fibre to the Premises”), met name in plattelandsgebieden, te voorkomen, zouden de lidstaten, wanneer een soortgelijke weigeringsgrond reeds wordt toegepast in het nationale recht, conform het Unierecht, kunnen bepalen dat wanneer een onderneming die elektronischecommunicatienetwerken aanbiedt of gemachtigd is die aan te bieden, toegang tracht te verkrijgen tot het enige glasvezelnetwerk dat in haar beoogde dekkingsgebied voorhanden is, de aanbieder van toegang de toegang tot zijn fysieke infrastructuur kan weigeren indien hij onder billijke en redelijke voorwaarden een levensvatbaar alternatief voor actieve wholesaletoegang aanbiedt dat geschikt is voor het aanbieden van VHC-netwerken. Bij dergelijke actieve wholesaletoegang moet, voor de verzoekende exploitant, de beschikbaarheid van VHC-netwerken worden gewaarborgd, alsook de mogelijkheid diensten te leveren met de kwaliteit en kenmerken die eigen zijn aan VHC-netwerken en die vergelijkbaar zijn met passieve toegang, zoals onbelicht glasvezel of de ontbundelde toegang tot glasvezel, wat de mogelijkheden als het gaat om kwaliteit of de kenmerken van de dienst betreft. Bovendien moeten die levensvatbare alternatieven voor actieve wholesaletoegang op niet-discriminerende en open basis worden aangeboden. Daartoe moet de exploitant die andere exploitanten toegang verleent, gelijkwaardige voorwaarden in gelijkwaardige omstandigheden toepassen en hen diensten en informatie aanbieden onder dezelfde voorwaarden en van dezelfde kwaliteit als die welke hij voor zijn eigen diensten of die van zijn dochterondernemingen of partners verleent, teneinde een gelijke behandeling te waarborgen en alle exploitanten, met inbegrip van de leverende exploitant, gelijke kansen te bieden.

(24)

Om het hergebruik van bestaande fysieke infrastructuur te vergemakkelijken, moeten netwerkexploitanten en overheidsinstanties die eigenaar zijn van of zeggenschap hebben over fysieke infrastructuur, wanneer exploitanten in een bepaald gebied toegang vragen, gedeeld gebruik van hun faciliteiten aanbieden onder billijke en redelijke voorwaarden, ook wat betreft de prijs, tenzij de toegang om objectieve en gerechtvaardigde redenen kan worden geweigerd. Overheidsinstanties moeten ook worden verplicht toegang aan te bieden onder niet-discriminerende voorwaarden. Afhankelijk van de omstandigheden kunnen verschillende factoren van invloed zijn op de voorwaarden waaronder dergelijke toegang wordt verleend. Het gaat daarbij onder meer om: a) eventuele preventieve veiligheidsmaatregelen die moeten worden genomen om nadelige gevolgen voor de veiligheid, beveiliging en integriteit van het netwerk te beperken; b) eventuele specifieke regelingen inzake aansprakelijkheid bij schade; c) het gebruik van overheidssubsidies voor de aanleg van de infrastructuur, met inbegrip van specifieke voorwaarden die aan de subsidie zijn verbonden of waarin het nationale recht voorziet in overeenstemming met het recht van de Unie; d) het vermogen om infrastructuurcapaciteit te leveren of aan te bieden om aan openbaredienstverplichtingen te voldoen, en e) eventuele beperkingen die voortvloeien uit nationale bepalingen ter bescherming van het milieu, inclusief het nastreven van een minimale visuele impact van infrastructuur ter wille van het draagvlak, de volksgezondheid en de openbare veiligheid of ter verwezenlijking van doelstellingen op het gebied van ruimtelijke ordening.

(25)

Investeringen in fysieke infrastructuur van openbare elektronischecommunicatienetwerken of bijbehorende faciliteiten moeten rechtstreeks bijdragen tot de verwezenlijking van de doelstellingen van Besluit (EU) 2022/2481, en opportunistisch gedrag voorkomen. Aangezien er toegangsverplichtingen worden opgelegd aan netwerkexploitanten, waaronder exploitanten en nutsbedrijven, en aan overheidsinstanties, moet bij de criteria aan de hand waarvan wordt bepaald wat billijke en redelijke prijzen zijn en buitensporige prijzen worden vermeden, rekening worden gehouden met de verschillende situaties en bedrijfsmodellen van die entiteiten. Alle aanbieders van toegang moeten bijvoorbeeld een eerlijke kans krijgen om de kosten die ze hebben gemaakt om toegang tot hun fysieke infrastructuur mogelijk te maken en alle extra onderhouds- en aanpassingskosten als gevolg daarvan, te kunnen terugverdienen. Met name moet bij elke verplichting tot toegang tot bestaande fysieke infrastructuur of coördinatie van civiele werken die wordt opgelegd aan exploitanten, waaronder ondernemingen die elektronischecommunicatienetwerken en -diensten of enkel bijbehorende faciliteiten aanbieden of gemachtigd zijn die aan te bieden, gedegen rekening worden gehouden met een aantal factoren zoals de economische levensvatbaarheid van die investeringen op basis van hun risicoprofiel, de noodzaak van een billijk rendement op die investeringen en de tijdschema’s voor dat rendement. Ten slotte moet bij de vaststelling van toegangsprijzen naar behoren rekening worden gehouden met de verschillende bedrijfsmodellen van exploitanten die voornamelijk bijbehorende faciliteiten aanbieden en fysieke toegang bieden aan meer dan één aanbieder van openbare elektronischecommunicatienetwerken, rekening houdend met de desbetreffende richtsnoeren van de Commissie. Bij het vaststellen van prijzen en voorwaarden door netwerkexploitanten en overheidsinstanties die eigenaar zijn van of zeggenschap hebben over fysieke infrastructuur, kunnen bepaalde bestaande overeenkomsten en commerciële voorwaarden die zijn overeengekomen tussen toegangverzoekers en aanbieders van toegang door de aanbieders van toegang of door instanties voor geschillenbeslechting worden gebruikt als benchmarkingfactor om te bepalen of de prijzen en voorwaarden billijk en redelijk zijn, aangezien die de marktprijzen en -voorwaarden ten tijde van de sluiting van de overeenkomst weerspiegelen. Dat mag geen afbreuk doen aan de beoordeling van de instanties voor geschillenbeslechting, die onder meer in aanmerking kunnen nemen dat de door de partijen ingediende overeenkomsten niet in lijn zijn met de in deze verordening vastgelegde criteria voor prijsbepaling.

(26)

Overheidsinstanties die eigenaar zijn van of zeggenschap hebben over fysieke infrastructuur beschikken mogelijk niet over voldoende middelen, ervaring of de nodige technische kennis om met exploitanten over toegang te onderhandelen. Om de toegang tot fysieke infrastructuur van die overheidsinstanties te vergemakkelijken, zou een instantie kunnen worden aangewezen om de toegangsverzoeken te coördineren, juridisch en technisch advies te verstrekken voor onderhandelingen over de toegangsvoorwaarden, en relevante informatie over dergelijke fysieke infrastructuur beschikbaar te stellen via een centraal informatiepunt. De coördinerende instantie zou ook overheidsinstanties kunnen ondersteunen bij het opstellen van modelcontracten en zou toezicht kunnen houden op het resultaat en de duur van de procedure voor toegangsverzoeken. De instantie zou ook kunnen helpen bij geschillen over de toegang tot fysieke infrastructuur die eigendom is of onder zeggenschap staat van overheidsinstanties.

(27)

Met het oog op een consistente aanpak van de lidstaten en rekening houdend met de verschillende situaties in de lidstaten zou de Commissie, in nauwe samenwerking met het Orgaan van Europese regulerende instanties voor elektronische communicatie (Berec), richtsnoeren kunnen verstrekken voor de toepassing van de bepalingen inzake toegang tot fysieke infrastructuur, onder meer, maar niet uitsluitend, over de toepassing van billijke en redelijke voorwaarden. Bij het opstellen van de richtsnoeren moet terdege rekening worden gehouden met de standpunten van de belanghebbenden, de nationale instanties en de nationale instanties voor geschillenbeslechting om, voor zover mogelijk, te waarborgen dat die richtsnoeren niet indruisen tegen algemeen gangbare beginselen, in overeenstemming zijn met de procedurele regels van de nationale instanties voor geschillenbeslechting en niet schadelijk zijn voor de verdere uitrol van VHC-netwerken. In de richtsnoeren kan rekening worden gehouden met de kenmerken van de netwerkexploitanten en hun bedrijfsmodel.

(28)

Exploitanten moeten op verzoek toegang hebben tot minimuminformatie over de fysieke infrastructuur en geplande civiele werken in het gebied waar zij hun netwerk willen uitrollen. Dat zal hen in staat stellen de uitrol van VHC-netwerken doeltreffend te plannen en ervoor te zorgen dat de bestaande fysieke infrastructuur die geschikt is voor de uitrol van dergelijke netwerken, en de geplande civiele werken zo doeltreffend mogelijk worden benut. Dergelijke minimuminformatie is een eerste vereiste om de mogelijkheden voor het gebruik van bestaande fysieke infrastructuur of voor de coördinatie van geplande civiele werken in een bepaald gebied te beoordelen en om de schade aan bestaande fysieke infrastructuur te beperken. Gezien het aantal betrokken belanghebbenden (met betrekking tot zowel publiek als privaat gefinancierde civiele werken, naargelang het geval, naast bestaande fysieke infrastructuur), moeten de netwerkexploitanten en overheidsinstanties die aan transparantieverplichtingen onderworpen zijn, ter vergemakkelijking van de sector- en grensoverschrijdende toegang tot die informatie, dergelijke actuele minimuminformatie snel, binnen de termijn, via een centraal informatiepunt beschikbaar stellen. Dat zal het beheer van verzoeken om toegang tot dergelijke informatie vereenvoudigen en zal exploitanten in staat stellen kenbaar te maken dat ze belangstelling hebben voor toegang tot fysieke infrastructuur of voor de coördinatie van civiele werken, waarvoor timing cruciaal is. De minimuminformatie over geplande civiele werken moet via een centraal informatiepunt beschikbaar worden gesteld zodra de informatie beschikbaar is voor de betrokken netwerkexploitant en, in ieder geval en indien er vergunningen vereist zijn, uiterlijk twee maanden voordat de vergunningsaanvraag voor het eerst bij de bevoegde autoriteiten wordt ingediend. Netwerkexploitanten en overheidsinstanties die aan transparantieverplichtingen onderworpen zijn, kunnen de beschikbaar gestelde minimuminformatie proactief en op vrijwillige basis aanvullen met informatie over andere kenmerken, zoals, in het geval van bestaande fysieke infrastructuur, informatie over het bezettingsniveau van fysieke infrastructuur (voor zover beschikbaar) of indicatieve informatie over de beschikbaarheid van onbelicht glasvezel.

(29)

De minimuminformatie moet onmiddellijk via een centraal informatiepunt beschikbaar worden gesteld onder evenredige, niet-discriminerende en transparante voorwaarden, zodat exploitanten hun verzoeken om informatie kunnen indienen. Het centrale informatiepunt zou kunnen bestaan uit een elektronisch archief waar informatie kan worden opgevraagd of beschikbaar worden gesteld, en verzoeken online kunnen worden ingediend met behulp van digitale instrumenten, zoals webpagina’s, digitale applicaties en digitale platforms. De beschikbaar gestelde informatie kan worden beperkt om de veiligheid en integriteit van het netwerk, met name die van kritieke infrastructuur, of de nationale veiligheid te waarborgen of om legitieme handels- en bedrijfsgeheimen te beschermen. De informatie hoeft niet op het centrale informatiepunt te worden gehost, mits het centrale informatiepunt ervoor zorgt dat er links beschikbaar zijn naar andere digitale instrumenten, zoals webportalen, digitale platforms, databanken of digitale applicaties, waar de informatie is opgeslagen. Voor het centrale informatiepunt komen dus verschillende modellen in aanmerking. Het centrale informatiepunt kan aanvullende functies bieden, zoals toegang tot aanvullende informatie of hulp bij het verzoeken om toegang tot bestaande fysieke infrastructuur of het verzoeken om coördinatie van civiele werken.

(30)

Indien het verzoek redelijk is, en met name indien het nodig is voor het delen van bestaande fysieke infrastructuur of de coördinatie van civiele werken, moeten exploitanten bovendien de mogelijkheid krijgen om ter plaatse inspecties uit te voeren en informatie over geplande civiele werken op te vragen, onder transparante, evenredige en niet-discriminerende voorwaarden en onverminderd de waarborgen die zijn vastgesteld om de veiligheid en integriteit van het netwerk te vrijwaren, de vertrouwelijkheid te garanderen en handels- en bedrijfsgeheimen te beschermen.

(31)

Verregaande transparantie van geplande civiele werken via centrale informatiepunten moet worden aangemoedigd. Dat is mogelijk door exploitanten naar dergelijke informatie door te verwijzen indien die beschikbaar is. Transparantie zou ook kunnen worden afgedwongen door vergunningsaanvragen afhankelijk te maken van voorafgaande bekendmaking van informatie over geplande civiele werken via een centraal informatiepunt.

(32)

De vrijheid die de lidstaten behouden om de functies van de centrale informatiepunten aan meer dan een bevoegde instantie toe te wijzen, mag geen afbreuk doen aan hun vermogen om die functies doeltreffend te vervullen. Indien er in een lidstaat meer dan één centraal informatiepunt is opgezet, moet een centraal nationaal digitaal toegangspunt met een gemeenschappelijke gebruikersinterface ervoor zorgen dat alle centrale informatiepunten naadloos en elektronisch toegankelijk zijn. Het centrale informatiepunt moet volledig gedigitaliseerd zijn en gemakkelijk toegang bieden tot de relevante digitale instrumenten. Dat zal netwerkexploitanten en overheidsinstanties in staat stellen hun rechten uit te oefenen en de in deze verordening vastgestelde verplichtingen na te komen, onder meer inzake snelle toegang tot de minimuminformatie over bestaande fysieke infrastructuur en geplande civiele werken, elektronische administratieve procedures voor het verlenen van vergunningen en doorgangsrechten, en informatie over de toepasselijke voorwaarden en procedures. Als onderdeel van die minimuminformatie moet het centrale informatiepunt toegang geven tot gegeorefereerde informatie over de locatie van bestaande fysieke infrastructuur en geplande civiele werken. Om dergelijke toegang te vergemakkelijken, moeten de lidstaten zorgen voor geautomatiseerde digitale instrumenten voor de indiening van gegeorefereerde informatie en voor instrumenten om de informatie om te zetten naar de ondersteunde gegevensformaten. Dergelijke instrumenten zouden via het centrale informatiepunt ter beschikking kunnen worden gesteld van netwerkexploitanten en overheidsinstanties die verantwoordelijk zijn voor het verstrekken van die informatie. Indien er gegeorefereerde locatiegegevens beschikbaar zijn via andere digitale instrumenten, zoals het Inspire-geoportaal uit hoofde van Richtlijn 2007/2/EG van het Europees Parlement en de Raad (11), zou het centrale informatiepunt bovendien gebruiksvriendelijke toegang tot die informatie kunnen bieden.

(33)

Om evenredigheid en veiligheid te waarborgen, hoeft de verplichting om informatie over bestaande fysieke infrastructuur via een centraal informatiepunt beschikbaar te stellen niet te gelden om dezelfde redenen als die welke een weigering van een verzoek om toegang rechtvaardigen. Bovendien zou het beschikbaar stellen van informatie over bestaande fysieke infrastructuur via een centraal informatiepunt in zeer specifieke gevallen belastend of onevenredig kunnen zijn voor netwerkexploitanten en overheidsinstanties. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn indien de relevante voorzieningen nog niet in kaart zijn gebracht en het zeer duur zou zijn die in kaart te brengen, of indien wordt verwacht dat in bepaalde gebieden van een lidstaat of met betrekking tot bepaalde specifieke fysieke infrastructuur zeer weinig verzoeken om toegang zullen worden ingediend. Indien op basis van een kosten-batenanalyse blijkt dat het verstrekken van informatie onevenredig is, mogen netwerkexploitanten en overheidsinstanties niet worden verplicht dergelijke informatie beschikbaar te stellen. De lidstaten moeten een dergelijke kosten-batenanalyse uitvoeren na belanghebbenden te hebben geraadpleegd over de vraag naar toegang tot bestaande fysieke infrastructuur, en de analyse moet regelmatig worden bijgewerkt. De raadpleging en de resultaten daarvan moeten via een centraal informatiepunt openbaar worden gemaakt.

(34)

Om consistentie te waarborgen, moeten de bevoegde instanties die de functies van een centraal informatiepunt uitoefenen, de nationale regelgevende instanties die hun taken uit hoofde van Richtlijn (EU) 2018/1972 vervullen of andere bevoegde autoriteiten, zoals nationale, regionale of lokale instanties die belast zijn met het kadaster of de uitvoering van Richtlijn 2007/2/EG, naargelang het geval, met elkaar overleggen en samenwerken. Dergelijke samenwerking moet tot doel hebben de inspanningen voor de nakoming van de transparantieverplichtingen voor netwerkexploitanten en overheidsinstanties, met inbegrip van ondernemingen met aanmerkelijke marktmacht, om informatie over hun fysieke infrastructuur beschikbaar te stellen, tot een minimum te beperken. Indien een andere reeks gegevens over de fysieke infrastructuur van de exploitant met aanmerkelijke marktmacht vereist is, moet die samenwerking leiden tot nuttige onderlinge links en synergieën tussen de databank met betrekking tot aanmerkelijke marktmacht en het centrale informatiepunt en tot evenredige gemeenschappelijke praktijken op het gebied van gegevensverzameling en -verstrekking, om te komen tot resultaten die gemakkelijk te vergelijken zijn. De samenwerking moet ook gericht zijn op het vergemakkelijken van de toegang tot informatie over fysieke infrastructuur, in het licht van de nationale omstandigheden. Indien wettelijke verplichtingen worden gewijzigd of ingetrokken, moeten de betrokken partijen overeenstemming kunnen bereiken over de beste oplossingen om het verzamelen en verstrekken van gegevens over fysieke infrastructuur aan te passen aan de nieuwe toepasselijke wettelijke vereisten.

(35)

De lidstaten moeten kunnen besluiten dat de transparantieverplichting betreffende de coördinatie van civiele werken niet geldt voor bepaalde soorten civiele werken die verband houden met nationale kritieke infrastructuur of om door de lidstaten vastgestelde redenen van nationale veiligheid. Overheidsinstanties die eigenaar zijn van of zeggenschap hebben over fysieke infrastructuur en netwerkexploitanten moeten kunnen besluiten dat de transparantieverplichting betreffende de coördinatie van civiele werken niet geldt voor bepaalde soorten civiele werken van beperkte omvang of om door de lidstaten vastgestelde noodredenen. Dat kan het geval zijn voor civiele werken die worden uitgevoerd indien er gevaar voor het publiek bestaat als gevolg van afbraakprocessen op civieltechnische werken en de bijbehorende installaties die zijn veroorzaakt door destructieve natuurlijke of menselijke factoren en nodig zijn om de veiligheid ervan te waarborgen of om ze te slopen. Omwille van de transparantie moeten de lidstaten via een centraal informatiepunt bekendmaken welke soorten civiele werken onder die omstandigheden vallen.

(36)

Om aanzienlijke besparingen te realiseren, en door de uitrol van nieuwe elektronischecommunicatienetwerken veroorzaakte ongemakken in het gebied tot een minimum te beperken, moeten regelgevingsbeperkingen die in de regel verhinderen dat netwerkexploitanten onderling onderhandelen over overeenkomsten betreffende de coördinatie van civiele werken voor de uitrol van VHC-netwerken, worden verboden. Indien civiele werken niet met overheidsgeld worden gefinancierd, moet deze verordening de mogelijkheid voor netwerkexploitanten om overeenkomsten betreffende de coördinatie van civiele werken te sluiten overeenkomstig hun eigen investerings- en bedrijfsplannen en het tijdschema van hun keuze, onverlet laten.

(37)

De lidstaten moeten de resultaten van geheel of gedeeltelijk met overheidsgeld gefinancierde civiele werken maximaliseren door de positieve externe effecten van die werken in alle sectoren te benutten en te zorgen voor gelijke kansen om de beschikbare en geplande fysieke infrastructuur te delen voor de uitrol van VHC-netwerken. Er mogen geen negatieve gevolgen zijn voor het primaire doel van met overheidsgeld gefinancierde civiele werken. De netwerkexploitant die de betrokken civiele werken direct of indirect (bijvoorbeeld via een onderaannemer) uitvoert, dient onder evenredige, niet-discriminerende en transparante voorwaarden in te gaan op tijdig ingediende redelijke verzoeken om de uitrol van elementen van VHC-netwerken te coördineren. De verzoekende exploitant moet bijvoorbeeld alle extra kosten dekken, ook die welke het gevolg zijn van vertragingen, en wijzigingen van de oorspronkelijke plannen tot een minimum beperken. Dergelijke bepalingen mogen geen afbreuk doen aan het recht van de lidstaten om capaciteit voor elektronischecommunicatienetwerken te reserveren, zelfs bij gebrek aan specifieke verzoeken. Dat zal de lidstaten in staat stellen aan de toekomstige vraag naar fysieke infrastructuur te voldoen om de waarde van civiele werken te maximaliseren of om maatregelen te nemen die exploitanten van andere soorten netwerken, zoals vervoers-, gas- of elektriciteitsnetwerken, soortgelijke rechten verlenen om civiele werken te coördineren.

(38)

In sommige gevallen, met name bij een uitrol in landelijke, afgelegen of dunbevolkte gebieden, kan de verplichting tot coördinatie van civiele werken de financiële levensvatbaarheid van een dergelijke uitrol in het gedrang brengen en uiteindelijk investeringen volgens marktvoorwaarden ontmoedigen. Een verzoek tot coördinatie van civiele werken aan een onderneming die openbare elektronischecommunicatienetwerken aanbiedt of gemachtigd is die aan te bieden, kan derhalve onder bepaalde omstandigheden als onredelijk worden beschouwd. Dat kan met name het geval zijn indien de verzoekende onderneming die elektronischecommunicatienetwerken aanbiedt of gemachtigd is die aan te bieden, niet heeft aangegeven voornemens te zijn in dat gebied VHC-netwerken uit te rollen (hetzij als een nieuwe uitrol, een modernisering of een uitbreiding van een netwerk) en er een aankondiging of uitnodiging is geweest om elk voornemen tot uitrol van VHC-netwerken in aangewezen gebieden (op grond van artikel 22 van Richtlijn (EU) 2018/1972) aan te kondigen of een openbare raadpleging uit hoofde van de staatssteunregels van de Unie. Indien er meermaals een dergelijke aankondiging, uitnodiging en/of openbare raadpleging heeft plaatsgevonden, moet alleen het ontbreken van een blijk van belangstelling bij de meest recente gelegenheid die betrekking heeft op de periode waarin het verzoek tot coördinatie van civiele werken wordt ingediend, in aanmerking worden genomen. Om te waarborgen dat in de toekomst toegang tot de uitgerolde infrastructuur mogelijk is, moet de onderneming die openbare elektronischecommunicatienetwerken aanbiedt of gemachtigd is die aan te bieden en die de civiele werken uitvoert, garanderen dat zij fysieke infrastructuur met voldoende capaciteit zal uitrollen, rekening houdend met de door de onderneming die om coördinatie van civiele werken verzoekt, opgegeven capaciteitsvereisten, en de door Berec in nauwe samenwerking met de Commissie verstrekte richtsnoeren. Dat doet geen afbreuk aan de regels en voorwaarden die verbonden zijn aan de toewijzing van overheidsmiddelen en de toepassing van staatssteunregels.

(39)

De lidstaten moeten kunnen besluiten de bepalingen van deze verordening betreffende de coördinatie van civiele werken, met inbegrip van transparantie, niet toe te passen op civiele werken van beperkte omvang, bijvoorbeeld qua waarde, grootte of duur. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om civiele werken die minder dan een bepaald aantal uren of dagen duren, civiele werken waarbij gebruik wordt gemaakt van minimaal invasieve technieken zoals microsleuven of civiele werken in noodgevallen.

(40)

Met het oog op een consistente aanpak en rekening houdend met de verschillende situaties in de lidstaten, moet Berec, in nauwe samenwerking met de Commissie, uiterlijk 18 maanden na de datum van inwerkingtreding richtsnoeren verstrekken over de toepassing van de bepalingen inzake de coördinatie van civiele werken.

(41)

Een doeltreffende coördinatie kan helpen om kosten, vertragingen en verstoringen die kunnen worden veroorzaakt door problemen bij de uitrol ter plaatse, te beperken. Een voorbeeld waarbij de coördinatie van civiele werken duidelijke voordelen kan opleveren, zijn sectoroverschrijdende projecten binnen, maar niet uitsluitend daarbinnen, het trans-Europese energienetwerk (TEN-E) en het trans-Europese vervoersnetwerk (TEN-T), zoals voor de uitrol van 5G-corridors langs vervoerstrajecten, bijvoorbeeld voor wegen, spoorwegen en binnenwateren. Die projecten vereisen vaak ook ontwerpcoördinatie of mede-ontwerp op basis van samenwerking tussen de projectdeelnemers in een vroege fase. In het kader van het mede-ontwerp kunnen de betrokken partijen vóór de coördinatie van de civiele werken overeenstemming bereiken over de uitrol van de fysieke infrastructuur en de te gebruiken technologie en uitrusting. Daarom moet het verzoek tot coördinatie van civiele werken zo spoedig mogelijk worden ingediend.

(42)

Mogelijk zijn er verschillende vergunningen voor de uitrol van elementen van elektronischecommunicatienetwerken of bijbehorende faciliteiten nodig om de algemene belangen van de Unie en de lidstaten te beschermen. Het kan daarbij gaan om graaf-, bouw-, stedenbouwkundige, milieu- en andere vergunningen alsook doorgangsrechten. Het aantal vergunningen en doorgangsrechten dat vereist is voor de uitrol van verschillende soorten elektronischecommunicatienetwerken of bijbehorende faciliteiten en het lokale karakter van de uitrol kunnen de toepassing van verschillende procedures en voorwaarden met zich meebrengen, wat tot problemen bij de uitrol van het netwerk kan leiden. Om de uitrol te vergemakkelijken, moeten alle regels betreffende de voorwaarden en procedures voor het verlenen van vergunningen en doorgangsrechten derhalve op nationaal niveau, voor zover mogelijk, worden gestroomlijnd en consistent zijn, met behoud van het recht van elke bevoegde autoriteit om te worden betrokken en van haar beslissingsbevoegdheden overeenkomstig het subsidiariteitsbeginsel. De informatie over de procedures en algemene voorwaarden voor het verlenen van vergunningen voor civiele werken en doorgangsrechten moet door de betrokken bevoegde autoriteiten beschikbaar worden gemaakt via centrale informatiepunten. Dat kan de complexiteit verminderen en de efficiëntie en transparantie vergroten voor alle exploitanten en met name voor nieuwkomers en kleinere exploitanten die niet in dat gebied actief zijn. Bovendien moeten exploitanten het recht hebben om hun aanvragen voor vergunningen en doorgangsrechten elektronisch in te dienen via een centraal informatiepunt. Die ondernemingen moeten ook informatie over de status van hun aanvragen en over de inwilliging of weigering ervan elektronisch kunnen opvragen.

(43)

Vergunningsprocedures mogen geen ongerechtvaardigde belemmeringen voor investeringen opwerpen of de interne markt schaden. De lidstaten moeten er derhalve voor zorgen dat een besluit over het al dan niet verlenen van een vergunning voor de uitrol van elementen van VHC-netwerken of bijbehorende faciliteiten binnen vier maanden na de datum van ontvangst van een vergunningsaanvraag of binnen de volgens het nationale recht vastgestelde termijn, als die korter is, beschikbaar is. De lidstaten worden aangespoord om in hun nationale wetgeving bepalingen op te nemen voor bevoegde autoriteiten die hen ertoe aanzetten vergunningen sneller te verlenen of te weigeren dan door de wet vereist is. Dat doet geen afbreuk aan andere specifieke termijnen of verplichtingen die voor het goede verloop van de procedure zijn vastgesteld en die overeenkomstig het nationale recht of het recht van de Unie op de vergunningsprocedure van toepassing zijn. De bevoegde autoriteiten mogen de uitrol van VHC-netwerken of bijbehorende faciliteiten niet beperken, belemmeren of economisch minder aantrekkelijk maken. Meer bepaald mogen zij niet verhinderen dat procedures voor het verlenen van vergunningen en doorgangsrechten indien mogelijk parallel lopen, noch eisen dat exploitanten een bepaald type vergunning moeten verkrijgen voordat zij andere soorten vergunningen kunnen aanvragen. De bevoegde autoriteiten moeten elke weigering om onder hun bevoegdheid vallende vergunningen of doorgangsrechten te verlenen, motiveren op basis van objectieve, transparante, niet-discriminerende en evenredige criteria.

(44)

Om onnodige vertragingen te voorkomen, moeten de bevoegde autoriteiten binnen 20 werkdagen na de datum van ontvangst van de vergunningsaanvraag nagaan of die volledig is. Indien de bevoegde autoriteit tot de conclusie komt dat de vergunningsaanvraag niet volledig is, verzoekt zij de aanvrager om binnen die termijn de ontbrekende informatie te verstrekken. Om redenen van gelijke behandeling en transparantie moeten de bevoegde autoriteiten vergunningsaanvragen voor civiele werken als niet-ontvankelijk kunnen beschouwen indien de uit hoofde van deze verordening vereiste minimuminformatie niet uiterlijk twee maanden vóór de indiening van de eerste vergunningsaanvraag bij de bevoegde autoriteiten via een centraal informatiepunt beschikbaar is gesteld. Indien naast vergunningen ook doorgangsrechten vereist zijn voor de uitrol van elementen van VHC-netwerken, moeten de bevoegde autoriteiten, in afwijking van artikel 43 van Richtlijn (EU) 2018/1972, dergelijke doorgangsrechten binnen vier maanden na de datum van ontvangst van de vergunningsaanvraag verlenen, tenzij er sprake is van onteigening. Andere doorgangsrechten die niet nodig zijn in combinatie met vergunningen voor civiele werken moeten ook in de toekomst binnen zes maanden worden verleend overeenkomstig artikel 43 van Richtlijn (EU) 2018/1972.

(45)

Om de uitrol van VHC-netwerken te bespoedigen en de administratieve lasten voor instanties die vergunningen verlenen te verlagen, moet worden bepaald dat er voor bepaalde soorten civiele werken, zoals kleinschalige civiele werken, geen voorafgaande vergunningen nodig zijn. Omwille van de transparantie en de rechtszekerheid moeten de lidstaten vastleggen om welke soorten werken het gaat en die informatie beschikbaar stellen via een centraal informatiepunt. Onder bepaalde specifieke voorwaarden zouden verschillende categorieën infrastructuur (zoals masten, antennes, palen en ondergrondse kabelgoten) kunnen worden vrijgesteld van enige vergunningsprocedure. Ook technische verbeteringen van bestaande installaties, onderhoudswerken en kleinschalige civiele werken, zoals microsleuven, kunnen daarvan worden vrijgesteld. Voor kleinschalige civiele werken voor de uitrol van VHC-netwerken of bijbehorende faciliteiten kunnen om redenen van architecturale, historische, religieuze of ecologische waarde, of ten behoeve van de openbare orde, defensie, veiligheid, het milieu of de volksgezondheid, of om de beveiliging van kritieke infrastructuur te beschermen, nog steeds vergunningen vereist zijn. De lidstaten moeten bepalen om welke categorieën het gaat en de afwijkingen ter wille van de transparantie bekendmaken via een centraal informatiepunt. Om te kunnen beoordelen of de geplande werken onder de afwijkingen vallen, moeten de bevoegde autoriteiten beschikken over minimuminformatie zoals informatie over de startdatum en de duur van de werken. Daarom moeten de lidstaten van de betrokken exploitant kunnen verlangen dat hij de bevoegde autoriteiten door middel van een verklaring met minimuminformatie in kennis stelt van zijn voornemen om de civiele werken aan te vangen.

(46)

Om ervoor te zorgen dat de procedures voor het verlenen van dergelijke vergunningen binnen redelijke termijnen worden afgerond, in overeenstemming met bepaalde nieuwe en goede administratieve praktijken op nationaal niveau, moeten beginselen voor administratieve vereenvoudiging worden vastgesteld. In dat verband moet onder meer worden bepaald dat voorafgaande toestemming enkel verplicht is in gevallen waarin die essentieel is en dat een aanvraag stilzwijgend door de bevoegde autoriteiten wordt goedgekeurd na het verstrijken van een bepaalde termijn. De lidstaten moeten kunnen afwijken van de bepaling inzake stilzwijgende goedkeuring indien zij de exploitant een alternatieve oplossing bieden voor gevallen waarin de bevoegde autoriteit zich niet houdt aan de uit hoofde van het Unierecht of het nationale recht bepaalde termijn voor het nemen van een besluit over de vergunningsaanvraag. Een dergelijke alternatieve oplossing moet ofwel een mechanisme omvatten waarmee de exploitant compensatie kan eisen voor schade als gevolg van de opgelopen vertraging in de procedure, ofwel de mogelijkheid om de zaak voor te leggen aan een rechter of een toezichthoudende instantie, en moet indien de exploitant daarom verzoekt worden voorafgegaan door een bijeenkomst met de bevoegde autoriteit. Daarnaast moeten de lidstaten een vereenvoudigde toestemmingsprocedure kunnen handhaven of invoeren voor eventuele kennisgevingsprocedures uit hoofde van het nationale recht, die van toepassing is op de uitrol van elementen van VHC-netwerken of bijbehorende faciliteiten. Indien lidstaten afwijken van de toepassing van de bepaling inzake stilzwijgende goedkeuring, moeten zij ervoor zorgen dat, samen met, en zonder afbreuk te doen aan, de alternatieve oplossingen waarin zij voorzien, een bemiddelingsbijeenkomst wordt georganiseerd indien de exploitant of de bevoegde autoriteit daarom verzoekt. Dergelijke bijeenkomst moet zonder onnodige vertraging worden georganiseerd teneinde de vaststelling van een besluit over de vergunning te vergemakkelijken. De bijeenkomst zal met name de gelegenheid bieden om, indien passend met de deelname van andere belanghebbende partijen of betrokken instanties, aanvullende informatie en mogelijke aanpassingen aan het project in kaart te brengen. De lidstaten kunnen nog steeds andere alternatieve maatregelen invoeren of handhaven om ervoor te zorgen dat de bevoegde autoriteiten zich houden aan de termijnen voor het verlenen of weigeren van vergunningen.

(47)

Om de uitrol van elementen van VHC-netwerken te vergemakkelijken, moet elke vergoeding in verband met een vergunning, met uitzondering van doorgangsrechten, worden beperkt tot de administratieve kosten in verband met de behandeling van de vergunningsaanvraag overeenkomstig de beginselen van artikel 16 van Richtlijn (EU) 2018/1972. Op doorgangsrechten zijn de artikelen 42 en 43 van Richtlijn (EU) 2018/1972 van toepassing.

(48)

Om de in Besluit (EU) 2022/2481 vastgestelde streefcijfers te verwezenlijken, moeten uiterlijk in 2030 alle eindgebruikers op vaste locaties tot aan het netwerkaansluitpunt gebruik kunnen maken van een gigabitnetwerk en moeten in alle bevolkte gebieden draadloze hogesnelheidsnetwerken van de volgende generatie met prestaties die minstens gelijkwaardig zijn aan die van 5G beschikbaar zijn, met inachtneming van het technologieneutraliteitsbeginsel. Het aanbieden van gigabitnetwerken tot bij de eindgebruiker moet worden vergemakkelijkt, met name door middel van glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur. De kosten voor het aanleggen van miniducts tijdens de bouw van een gebouw zijn slechts marginaal, terwijl het achteraf aanleggen van gigabitinfrastructuur in gebouwen een aanzienlijk deel van de kosten van de uitrol van een gigabitnetwerk kan uitmaken. Daarom moeten alle nieuwe gebouwen of gebouwen die het voorwerp uitmaken van ingrijpende renovatiewerken, worden uitgerust met fysieke infrastructuur en binnenhuisglasvezelbekabeling, zodat eindgebruikers op gigabitsnelheden kunnen worden aangesloten, indien dat de kosten van de renovatiewerken niet onevenredig verhoogt en het technisch haalbaar is. Nieuwe meergezinswoningen en meergezinswoningen die het voorwerp uitmaken van ingrijpende renovatiewerken, moeten ook worden uitgerust met een toegangspunt dat gemakkelijk toegankelijk is voor een of meer ondernemingen die openbare elektronischecommunicatienetwerken aanbieden of gemachtigd zijn die aan te bieden, indien dat de kosten van de renovatiewerken niet onevenredig verhoogt en het technisch haalbaar is. Bovendien moeten projectontwikkelaars ervoor zorgen dat er vanuit elke woning een holle leiding loopt naar het toegangspunt, dat zich binnen of buiten een meergezinswoning bevindt, waardoor aansluitingen mogelijk zijn tot aan de netwerkaansluitpunten of, in de lidstaten waar het netwerkaansluitpunt overeenkomstig het nationale recht buiten de specifieke locatie van de eindgebruiker wordt geplaatst, tot aan het fysieke punt waar de eindgebruiker verbinding maakt met het openbare netwerk. Ingrijpende renovaties van bestaande gebouwen op de locatie van de eindgebruiker om de energieprestaties te verbeteren op grond van Richtlijn 2010/31/EU van het Europees Parlement en de Raad (12), bieden de kans om die gebouwen ook uit te rusten met glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur, binnenhuisglasvezelbekabeling en, voor meergezinswoningen, een toegangspunt.

(49)

Een toegangspunt kan bijzonder nuttig zijn voor een exploitant om toegang te krijgen tot een gebouw, met name bij meergezinswoningen, aangezien bij dat fysieke punt de kabels om specifieke eindgebruikerslocaties te verbinden, kunnen samenkomen. Om ervoor te zorgen dat meer dan één onderneming eindgebruikers kan bedienen en zo de concurrentie te versterken, moeten toegangspunten van nieuwe meergezinswoningen en meergezinswoningen die het voorwerp uitmaken van ingrijpende renovatiewerken, gemakkelijk toegankelijk zijn voor meer dan één exploitant, zonder buitensporige inspanningen.

(50)

De bepalingen betreffende glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur, toegangspunten en binnenhuisglasvezelbekabeling sluiten de aanwezigheid van andere soorten technologie binnen dezelfde fysieke binnenhuisinfrastructuur niet uit. Die bepalingen mogen geen afbreuk doen aan het recht van eigenaren van gebouwen om het gebouw uit te rusten met binnenhuisbekabeling naast glasvezel, met extra fysieke binnenhuisinfrastructuur die naast glasvezelbekabeling of andere elementen van elektronischecommunicatienetwerken ook andere bekabeling kan bevatten.

(51)

Het uitrusten van een gebouw met glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur, een toegangspunt of binnenhuisglasvezelbekabeling kan als onevenredig duur worden beschouwd, met name voor nieuwe eengezinswoningen of gebouwen die het voorwerp uitmaken van ingrijpende renovatiewerken. Dat kan gebaseerd zijn op objectieve gronden, zoals kostenramingen op maat, economische redenen die verband houden met de locatie, of redenen die verband houden met erfgoedbehoud of het milieu (bijvoorbeeld voor specifieke categorieën monumenten).

(52)

Het zou voor potentiële kopers en huurders nuttig zijn om te kunnen vaststellen of gebouwen zijn uitgerust met glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur, een toegangspunt en binnenhuisglasvezelbekabeling en dus aanzienlijke kostenbesparingen kunnen opleveren. Het moet ook worden aangemoedigd om gebouwen glasvezelklaar te maken. Gebouwen die zijn uitgerust met glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur, een toegangspunt en binnenhuisglasvezelbekabeling, moeten daarom op vrijwillige basis en volgens de door de lidstaten vastgestelde procedures in aanmerking komen voor een “glasvezelklaar”-label, indien de lidstaten ervoor hebben gekozen een dergelijk label in te voeren.

(53)

Ondernemingen die openbare elektronischecommunicatienetwerken aanbieden of gemachtigd zijn die aan te bieden en in een bepaald gebied een gigabitnetwerk uitrollen, zouden aanzienlijke schaalvoordelen kunnen behalen als zij hun netwerk zouden kunnen aansluiten op het toegangspunt door gebruik te maken van bestaande fysieke infrastructuur en eventuele schade te herstellen. Dat moet mogelijk zijn ongeacht of een abonnee op dat moment belangstelling voor de dienst heeft getoond en op voorwaarde dat de gevolgen voor privé-eigendom tot een minimum worden beperkt, zonder ongeoorloofde inmenging met het eigendomsrecht. Zodra het netwerk is aangesloten op het toegangspunt kunnen nieuwe klanten tegen aanzienlijk lagere kosten worden aangesloten, met name door toegang tot een glasvezelklaar verticaal segment in het gebouw, indien dat reeds bestaat. Die doelstelling wordt ook bereikt indien het gebouw zelf reeds is uitgerust met een gigabitnetwerk waartoe onder transparante, evenredige en niet-discriminerende voorwaarden toegang wordt verleend aan elke aanbieder van een openbaar communicatienetwerk met een actieve abonnee in het gebouw. Dat zou met name het geval kunnen zijn in lidstaten die maatregelen hebben genomen op grond van artikel 44 van Richtlijn (EU) 2018/1972. Ondernemingen die openbare elektronischecommunicatienetwerken aanbieden of die gemachtigd zijn die aan te bieden, moeten, na beëindiging van het contract met de abonnee, hun netwerkelementen, zoals verouderde kabels en apparatuur, voor zover mogelijk verwijderen en eventuele schade herstellen.

(54)

Om er mee voor te zorgen dat gigabitnetwerken beschikbaar zijn voor eindgebruikers, moeten nieuwe gebouwen en ingrijpend gerenoveerde gebouwen worden uitgerust met glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur, binnenhuisglasvezelbekabeling en, in het geval van meergezinswoningen, een toegangspunt. De lidstaten moeten over een zekere mate van flexibiliteit kunnen beschikken om dat te bereiken. Deze verordening strekt derhalve niet tot harmonisering van de regels met betrekking tot de kosten daarvan, met inbegrip van het terugverdienen van de kosten voor het uitrusten van gebouwen met glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur, binnenhuisglasvezelbekabeling en een toegangspunt.

(55)

Overeenkomstig het subsidiariteitsbeginsel en om rekening te houden met nationale omstandigheden, moeten de lidstaten de normen of technische specificaties vaststellen die nodig zijn om nieuwe gebouwen of gebouwen die het voorwerp uitmaken van ingrijpende renovatiewerken uit te rusten met glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur en binnenhuisglasvezelbekabeling, en nieuwe meergezinswoningen, of meergezinswoningen die het voorwerp uitmaken van ingrijpende renovatiewerken, met een toegangspunt. Die normen of technische specificaties moeten ten minste het volgende omvatten: de specificaties van het toegangspunt van het gebouw; de specificaties van de glasvezelinterface; de kabelspecificaties; de contactdoosspecificaties; de specificaties van leidingen of microducts; de technische specificaties die nodig zijn om interferentie met elektrische bekabeling te voorkomen, de minimale buigradius. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat die noodzakelijke normen of technische specificaties worden nageleefd. Om de naleving ervan aan te tonen, moeten de lidstaten procedures vaststellen die inspecties ter plaatse van de gebouwen of een representatieve steekproef daarvan kunnen omvatten. Om te voorkomen dat de administratieve rompslomp in verband met de uit hoofde van deze verordening opgezette procedures toeneemt, moeten de lidstaten bovendien rekening houden met de procedurele vereisten die op grond van Richtlijn 2010/31/EU op procedures van toepassing zijn, en tevens de mogelijkheid overwegen om het mogelijk te maken beide aanvraagprocedures in voorkomend geval samen in te leiden.

(56)

Gelet op het maatschappelijk nut van digitale inclusie en rekening houdend met de economische aspecten van de uitrol van VHC-netwerken, moeten alle aanbieders van openbare elektronischecommunicatienetwerken het recht hebben om, indien er voor de woningen van eindgebruikers geen passieve of actieve glasvezelklare infrastructuur aanwezig is en er geen alternatieven zijn om een abonnee van een VHC-netwerk te voorzien, hun netwerk op eigen kosten aan te sluiten op een particuliere woning, mits de gevolgen voor de private eigendom niet van dien aard zijn dat er sprake is van ongeoorloofde inmenging met het eigendomsrecht, en ze zoveel mogelijk worden beperkt, bijvoorbeeld door zo mogelijk gebruik te maken van de bestaande fysieke infrastructuur in het gebouw of door eventuele beschadigingen volledig te herstellen.

(57)

Verzoeken om toegang tot fysieke binnenhuisinfrastructuur moeten onder het toepassingsgebied van deze verordening vallen, terwijl een verzoek om toegang tot binnenhuisglasvezelbekabeling binnen het toepassingsgebied van Richtlijn (EU) 2018/1972 moet vallen.

(58)

Om de samenhang van de benaderingen te waarborgen, rekening houdend met de verschillende situaties in de lidstaten, moet Berec, in nauwe samenwerking met de Commissie, binnen 18 maanden na de datum van inwerkingtreding van deze verordening richtsnoeren publiceren over de voorwaarden voor toegang tot fysieke binnenhuisinfrastructuur, ook over de toepassing van billijke en redelijke voorwaarden, alsook de criteria die de nationale instanties voor geschillenbeslechting dienen te volgen bij het beslechten van geschillen. Bij het opstellen van de richtsnoeren moet terdege rekening worden gehouden met de standpunten van de belanghebbenden en in het bijzonder die van de nationale instanties voor geschillenbeslechting om te waarborgen dat die richtsnoeren geen verstoring vormen van algemeen gangbare beginselen, in overeenstemming zijn met de procedurele regels van de nationale instanties voor geschillenbeslechting en niet schadelijk zijn voor de verdere uitrol van VHC-netwerken. Gezien de mate van flexibiliteit waarover de lidstaten beschikken bij de toepassing van die bepalingen en ten behoeve van de efficiëntie moeten de richtsnoeren van Berec voorzien in een passend niveau van fijnmazigheid.

(59)

Om de administratieve procedures moderner en flexibeler te maken en de kosten van en de tijd besteed aan de procedures voor de uitrol van VHC-netwerken te beperken, moeten de diensten van centrale informatiepunten volledig online worden uitgevoerd. Daartoe moeten centrale informatiepunten op een gemakkelijke wijze toegang bieden tot de nodige digitale instrumenten, zoals webportalen, databanken, digitale platforms en digitale applicaties. De instrumenten moeten op efficiënte wijze toegang bieden tot de minimuminformatie over bestaande fysieke infrastructuur en geplande civiele werken, en moeten het mogelijk maken om informatie te verzoeken. Dergelijke digitale instrumenten moeten ook toegang bieden tot de elektronische administratieve procedures voor het verlenen van vergunningen en doorgangsrechten en tot gerelateerde informatie over de toepasselijke voorwaarden en procedures. Indien in een lidstaat meer dan één centraal informatiepunt is opgezet, moeten alle centrale informatiepunten gemakkelijk en naadloos elektronisch toegankelijk zijn via een centraal nationaal digitaal toegangspunt. Dat toegangspunt moet een gemeenschappelijke gebruikersinterface hebben die toegang biedt tot de online centrale informatiepunten. Het centrale nationale digitale toegangspunt moet de interactie tussen exploitanten en bevoegde autoriteiten die de functies van de centrale informatiepunten vervullen, vergemakkelijken.

(60)

De lidstaten moeten kunnen vertrouwen op, en indien nodig verbeteringen aanbrengen aan, digitale instrumenten zoals webportalen, databanken, digitale platforms en digitale applicaties die mogelijk reeds op lokaal, regionaal of nationaal niveau beschikbaar zijn om de functies van het centrale informatiepunt te vervullen, mits zij de in deze verordening opgenomen verplichtingen nakomen. Dat omvat toegang via een centraal nationaal digitaal toegangspunt en de beschikbaarheid van alle in deze verordening beschreven functies. Om aan de beginselen inzake eenmaligheid, minimale gegevensverwerking en juistheid te voldoen, moet het de lidstaten worden toegestaan meer digitale platforms, databanken of applicaties ter ondersteuning van de centrale informatiepunten te integreren, naargelang het geval. Zo zouden de digitale platforms, databanken of applicaties ter ondersteuning van de centrale informatiepunten inzake bestaande fysieke infrastructuur onderling kunnen worden verbonden of geheel of gedeeltelijk kunnen worden geïntegreerd met die voor geplande civiele werken en het verlenen van vergunningen. Om duplicatie te voorkomen en een naadloze integratie te verzekeren, zouden de lidstaten een beoordeling van al bestaande digitale instrumenten op nationaal, regionaal en lokaal niveau kunnen uitvoeren en bij het opzetten van centrale informatiepunten kunnen voortbouwen op de beste praktijken.

(61)

Met het oog op de doeltreffendheid van de centrale informatiepunten waarin deze verordening voorziet, moeten de lidstaten zorgen voor adequate middelen en voor direct beschikbare relevante informatie met betrekking tot een specifiek geografisch gebied. De informatie moet met de juiste mate van detail worden gepresenteerd om de efficiëntie met het oog op de toegewezen taken te maximaliseren, ook bij het lokale kadaster. In dat opzicht zouden de lidstaten de mogelijke synergieën en schaalvoordelen kunnen overwegen met het concept “één loket” in de zin van artikel 6 van Richtlijn 2006/123/EG van het Europees Parlement en de Raad (13) en andere geplande of bestaande e-overheidsoplossingen om voort te bouwen op bestaande structuren en de voordelen voor gebruikers te maximaliseren. Evenzo moet de bij Verordening (EU) 2018/1724 van het Europees Parlement en de Raad (14) opgerichte “één digitale toegangspoort” links naar de centrale informatiepunten aanbieden.

(62)

De kosten voor het opzetten van het centrale nationale digitale toegangspunt, de centrale informatiepunten en de digitale instrumenten die nodig zijn om aan de bepalingen van deze verordening te voldoen, kunnen geheel of gedeeltelijk in aanmerking komen voor financiële steun uit fondsen van de Unie, zoals het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling — specifieke doelstelling: een concurrerender en slimmer Europa door de bevordering van innovatieve en slimme economische transformatie en regionale ICT-connectiviteit (15), het programma Digitaal Europa (16) — specifieke doelstelling: uitrol en optimaal gebruik van digitale capaciteiten en interoperabiliteit en de herstel- en veerkrachtfaciliteit (17) — pijlers voor digitale transformatie en voor slimme, duurzame en inclusieve groei, met inbegrip van economische cohesie, banen, productiviteit, concurrentievermogen, onderzoek, ontwikkeling en innovatie, en een goed functionerende interne markt met sterke kleine en middelgrote ondernemingen, mits zij voldoen aan de daarin vervatte doelstellingen en subsidiabiliteitscriteria.

(63)

Bij een meningsverschil over technische en commerciële voorwaarden tijdens commerciële onderhandelingen over de toegang tot fysieke infrastructuur of over de coördinatie van civiele werken, moet elke partij een beroep kunnen doen op een nationale instantie voor geschillenbeslechting die de partijen een oplossing oplegt om te voorkomen dat ten onrechte wordt geweigerd aan het verzoek te voldoen of dat er onredelijke voorwaarden worden opgelegd. Bij het bepalen van de prijzen voor het verlenen van toegang tot bestaande fysieke infrastructuur of voor het delen van de kosten voor gecoördineerde civiele werken moet de instantie voor geschillenbeslechting ervoor zorgen dat de aanbieder van toegang en netwerkexploitanten die civiele werken plannen, een eerlijke kans hebben om de kosten die zij maken voor het verlenen van toegang tot hun fysieke infrastructuur of voor het coördineren van hun geplande civiele werken terug te verdienen. Daarbij moet rekening worden gehouden met de passende richtsnoeren van de Commissie of van Berec, eventuele specifieke nationale omstandigheden, tariefstructuren die zijn ingesteld en corrigerende maatregelen die door een nationale regelgevende instantie zijn opgelegd. De instantie voor geschillenbeslechting moet ook rekening houden met de gevolgen van de gevraagde toegang of coördinatie van geplande civiele werken voor het bedrijfsplan van de aanbieder van toegang of netwerkexploitanten die civiele werken plannen, met inbegrip van hun gedane of geplande investeringen, met name investeringen in de fysieke infrastructuur waarop het verzoek betrekking heeft.

(64)

Om vertragingen bij de uitrol van netwerken te voorkomen, moet de nationale instantie voor geschillenbeslechting geschillen tijdig beslechten en in ieder geval binnen vier maanden na de datum van ontvangst van het verzoek om beslechting van een geschil in het geval van geschillen over de toegang tot bestaande fysieke infrastructuur en binnen één maand indien het gaat om transparantie over fysieke infrastructuur, coördinatie van geplande civiele werken en transparantie over geplande civiele werken. Het is mogelijk dat de instanties voor geschillenbeslechting geen controle hebben over uitzonderlijke omstandigheden die een vertraging bij de beslechting van een geschil rechtvaardigen, zoals onvoldoende informatie of documentatie die nodig is om een besluit te nemen, met inbegrip van de standpunten van andere bevoegde autoriteiten die moeten worden geraadpleegd of de grote complexiteit van het dossier.

(65)

Bij geschillen over de toegang tot de fysieke infrastructuur, geplande civiele werken of informatie daarover om VHC-netwerken uit te rollen, moet de instantie voor geschillenbeslechting de bevoegdheid hebben om die geschillen door middel van een bindend besluit te beslechten. De besluiten van die instantie mogen in geen geval afbreuk doen aan de mogelijkheid van een partij om de zaak aan een rechter voor te leggen of om voorafgaand aan of parallel met de formele geschillenbeslechting een beroep te doen op een bemiddelingsregeling die de vorm kan aannemen van mediatie of een extra uitwisselingsronde. Om transparantie en voorspelbaarheid te waarborgen en de handhaving van en het vertrouwen in geschillenbeslechtingsmechanismen te versterken, moeten de nationale instanties voor geschillenbeslechting hun besluit bekendmaken met inachtneming van de beginselen van vertrouwelijkheid en bedrijfsgeheimen, en moeten de centrale informatiepunten de toegang tot die besluiten waarborgen.

(66)

De bepalingen van Richtlijn 2014/61/EU die betrekking hebben op geschillenbeslechting, blijven van toepassing op alle procedures voor geschillenbeslechting die uit hoofde van die richtlijn werden ingeleid.

(67)

Overeenkomstig het subsidiariteitsbeginsel mag deze verordening geen afbreuk doen aan de mogelijkheid van de lidstaten om regelgevende taken toe te wijzen aan de instanties die het meest geschikt zijn om die taken te vervullen in overeenstemming met de nationale grondwettelijke regeling voor de toewijzing van bevoegdheden en met de vereisten van deze verordening. Om de administratieve lasten te verlichten, moet het de lidstaten worden toegestaan een bestaande instantie aan te wijzen of de reeds op grond van Richtlijn 2014/61/EU aangewezen bevoegde instanties te behouden. Informatie over de aan de bevoegde instantie(s) toegewezen taken moet via een centraal informatiepunt beschikbaar worden gesteld en aan de Commissie worden meegedeeld, tenzij dat reeds is gebeurd op grond van Richtlijn 2014/61/EU. De vrijheid die de lidstaten behouden om de functies van het centrale informatiepunt aan meer dan één bevoegde instantie toe te wijzen, mag geen afbreuk doen aan hun vermogen om die functies doeltreffend te vervullen.

(68)

De aangewezen nationale instantie voor geschillenbeslechting en de bevoegde instantie die de functies van het centrale informatiepunt vervult, moeten onpartijdigheid, onafhankelijkheid en structurele scheiding ten opzichte van de betrokken partijen waarborgen, hun bevoegdheden onpartijdig, transparant en tijdig uitoefenen en over de juiste competenties en middelen beschikken. De nationale instanties voor geschillenbeslechting moeten onafhankelijk en objectief handelen, en mogen geen instructies van andere instanties vragen of aanvaarden wanneer zij over de hun voorgelegde geschillen besluiten.

(69)

De lidstaten moeten voorzien in passende, doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties bij niet-naleving van deze verordening of van een bindend besluit van de bevoegde instanties, mede in gevallen waarin een netwerkexploitant of een overheidsinstantie via een centraal informatiepunt bewust of door grove nalatigheid misleidende, onjuiste of onvolledige informatie verstrekt.

(70)

Daar de doelstellingen van deze verordening, namelijk het faciliteren van de uitrol van fysieke infrastructuur die geschikt is voor VHC-netwerken in de gehele Unie, waardoor de interne markt wordt bevorderd, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt wegens aanhoudende verschillen in aanpak en de trage en ondoeltreffende omzetting van Richtlijn 2014/61/EU, maar vanwege de omvang van de uitrol van de netwerken en vereiste investeringen beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 VEU neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan hetgeen nodig is om die doelstellingen te verwezenlijken.

(71)

Deze verordening doet geen afbreuk aan de verantwoordelijkheid van de lidstaten om de nationale veiligheid te beschermen of aan hun bevoegdheid om andere essentiële staatsfuncties, met name wat betreft de openbare veiligheid, territoriale integriteit en ordehandhaving, te beschermen.

(72)

Deze verordening is in overeenstemming met de grondrechten en beginselen die door het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie worden erkend. Deze verordening beoogt met name de volledige eerbiediging van het recht op privacy en de bescherming van bedrijfsgeheimen, de vrijheid van ondernemerschap, het recht op eigendom en het recht op een doeltreffende voorziening in rechte. Deze verordening moet overeenkomstig die rechten en beginselen worden toegepast.

(73)

Deze verordening bevat bepalingen die betrekking hebben op alle inhoudelijke gebieden van Richtlijn 2014/61/EU, die derhalve moet worden ingetrokken. Gezien het feit dat sommige regels inzake transparantie, vergunningsprocedures, fysieke binnenhuisinfrastructuur en de digitalisering van centrale informatiepunten met vertraging van toepassing worden, moeten sommige in Richtlijn 2014/61/EU vervatte regels echter van kracht blijven totdat de overeenkomstige regels van deze verordening van toepassing zijn. Zo moeten netwerkexploitanten en overheidsinstanties, zoals bepaald in artikel 4, leden 2 en 3, en artikel 4, lid 4, eerste zin, van Richtlijn 2014/61/EU verplicht blijven om informatie over bestaande fysieke infrastructuur via een centraal informatiepunt beschikbaar te stellen, zodat die onmiddellijk toegankelijk kan zijn totdat de relevante bepalingen van deze verordening van toepassing zijn.

(74)

Een periode van achttien maanden tussen de datums van inwerkingtreding en toepassing van deze verordening moet de lidstaten voldoende tijd geven om ervoor te zorgen dat hun nationale wetgeving geen belemmeringen voor de uniforme en doeltreffende toepassing van deze verordening bevat. In afwijking van die datum van toepassing moeten, om ervoor te zorgen dat de lidstaten voldoende tijd hebben om nieuwe systemen in te voeren en aan de bij deze verordening ingevoerde nieuwe regels te voldoen, een aantal regels inzake transparantie over bestaande fysieke infrastructuur en geplande civiele werken, inzake de digitalisering van centrale informatiepunten en de rol van die laatste bij het stroomlijnen van vergunningsprocedures, en inzake fysieke binnenhuisinfrastructuur, in een later stadium van toepassing worden. Zo moet de verplichting om nieuwe en ingrijpend gerenoveerde gebouwen uit te rusten met glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur en binnenhuisglasvezelbekabeling gelden vanaf 21 maanden na de datum van inwerkingtreding van deze verordening en moeten overheidsinstanties informatie over bestaande fysieke infrastructuur via het centrale informatiepunt in elektronische vorm beschikbaar stellen vanaf 24 maanden na de datum van inwerkingtreding van deze verordening, terwijl dezelfde verplichting moet blijven gelden voor netwerkexploitanten zoals reeds toegepast overeenkomstig Richtlijn 2014/61/EU. Voorts is er voor de transparantiebepalingen met betrekking tot de minimuminformatie over geplande civiele werken, waaronder de gegeorefereerde locatie, een langere periode nodig, vanaf 24 maanden na de datum van inwerkingtreding van deze verordening, om de lidstaten in staat te stellen ervoor te zorgen dat de relevante centrale informatiepunten de passende digitale instrumenten beschikbaar stellen, terwijl de bestaande centrale informatiepunten verder zullen worden gebruikt op grond van artikel 6, leden 1, 2 en 3, van Richtlijn 2014/61/EU. Hetzelfde geldt voor de relevante vrijstellingen die in de lidstaten zijn vastgesteld op grond van artikel 6, lid 5, van Richtlijn 2014/61/EU. De lidstaten moeten nationale bepalingen die met deze verordening overlappen of ermee in strijd zijn, intrekken op het moment dat de respectieve bepaling van toepassing wordt. Wat de vaststelling van nieuwe wetgeving tijdens die periode betreft, volgt uit artikel 4, lid 3, VEU dat de lidstaten verplicht zijn tot loyale samenwerking en geen actie mogen ondernemen die in strijd is met toekomstige rechtsregels van de Unie.

(75)

Verordening (EU) 2018/1971 van het Europees Parlement en de Raad (18) introduceerde onder meer, en door middel van een wijziging van Verordening (EU) 2015/2120 van het Europees Parlement en de Raad (19), maatregelen om de retailprijzen voor communicaties binnen de EU te reguleren. Die maatregelen moesten ervoor zorgen dat de consument geen buitensporige prijzen worden aangerekend voor nummergebaseerde interpersoonlijke communicaties vanuit de lidstaat van zijn binnenlandse aanbieder naar een vast of mobiel nummer in een andere lidstaat. Overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel gingen de maatregelen niet verder dan wat nodig was om die doelstellingen te verwezenlijken. De maatregelen traden op 15 mei 2019 in werking voor een periode van vijf jaar, tot en met 14 mei 2024. Verordening (EU) 2018/1971 wijzigde Verordening (EU) 2015/2120 met name door er definities voor “gereguleerde communicaties binnen de EU” en “nummergebaseerde interpersoonlijke communicatiedienst” in op te nemen en door retailtarieven voor communicaties binnen de EU vast te stellen, met als voorziene einddatum 14 mei 2024.

(76)

De retailprijsplafonds, die op 15 mei 2019 in alle lidstaten in werking traden, werden vastgesteld op een niveau dat aanbieders van algemeen beschikbare nummergebaseerde interpersoonlijke communicatiediensten in staat stelde hun kosten terug te verdienen, waardoor een evenredige interventie op zowel de markt voor mobiele als de markt voor vaste communicaties werd gewaarborgd. Bovendien waren en zijn de nationale regelgevende instanties bevoegd om op verzoek van een aanbieder van algemeen beschikbare nummergebaseerde interpersoonlijke communicatiediensten een afwijking toe te staan indien de maatregelen die aanbieder aanzienlijk meer zouden treffen dan de meeste andere aanbieders in de Unie.

(77)

Op 15 mei 2023 publiceerde de Commissie een werkdocument van haar diensten over de toepassing van de bepalingen van Verordening (EU) 2018/1971 inzake communicaties binnen de EU, samen met een verslag over de Eurobarometer-enquête inzake internationale communicaties binnen de Unie (“het Eurobarometer-verslag 2022”). De Commissie beoordeelde het effect van de maatregelen op basis van de lopende monitoring van de uitvoering van de regels en op basis van uitwisselingen met belanghebbenden, en rekening houdend met het advies van Berec over de verordening inzake communicaties binnen de EU (het “Berec-advies”). Zowel de beoordeling van de Commissie als het Eurobarometer-verslag 2022 laten zien dat de regels van de Unie doeltreffend en evenredig zijn gebleken. De maatregelen hebben de retailprijzen voor communicaties binnen de EU aanzienlijk verlaagd. Op basis van de gegevens uit het Berec-advies en het Eurobarometer-verslag 2022 heeft een aanzienlijk aantal consumenten in de meeste lidstaten van de maatregelen geprofiteerd en blijven sommige consumenten voor communicaties binnen de EU gebruikmaken van traditionele communicatievormen zoals telefoongesprekken en sms-berichten, en wordt nog veel telefonisch gecommuniceerd, ondanks het feit dat steeds meer consumenten voor hun communicatiebehoeften binnen de EU toegang hebben tot nummeronafhankelijke interpersoonlijke communicatiediensten. Dat geldt voor burgers van 55 jaar of ouder.

(78)

Voorts hebben de retailprijsplafonds niet geleid tot een groter volume aan communicaties binnen de EU, en lijken zij nauwelijks negatieve gevolgen te hebben gehad voor de aanbieders. Sinds de inwerkingtreding van de maatregelen heeft geen enkele aanbieder van algemeen beschikbare nummergebaseerde interpersoonlijke communicatiediensten om een afwijking verzocht. Bovendien bevestigen de resultaten van de op 19 mei 2023 afgesloten verkennende raadpleging over de toekomst van de elektronische-communicatiemarkt en de bijbehorende infrastructuur dat er een behoefte bestaat tot verlenging van de bestaande maatregelen.

(79)

Aangezien de wholesaleprijzen voor communicaties binnen de EU niet gereguleerd zijn en er geen overzicht is van de transitkosten, kan in dit stadium niet worden uitgesloten dat de retailprijzen zouden stijgen indien de maatregelen onmiddellijk werden opgeheven en dat de klanten blootgesteld zouden kunnen worden aan zeer hoge prijzen voor communicaties binnen de EU. Daarom wordt bij deze verordening een bepaling tot wijziging van Verordening (EU) 2015/2120 ingevoerd om de toepassing van artikel 5 bis, lid 1, van die verordening te verlengen.

(80)

Teneinde echter de verschillen in retailprijzen tussen de tarieven voor communicaties binnen de EU en de tarieven voor binnenlandse spraak- (vaste en mobiele) en sms-communicatie weg te nemen, moeten aanbieders die vrijwillig besluiten geen toeslagen voor communicaties binnen de EU toe te passen, vanaf 1 januari 2025 worden vrijgesteld van de toepassing van de maximumretailprijzen, mits er een beleid inzake redelijk gebruik wordt gevoerd, zodat de consumenten sneller kunnen profiteren van gelijke retailprijzen voor binnenlandse communicaties en communicaties binnen de EU. Het beleid inzake redelijk gebruik zal worden gedefinieerd in een uitvoeringshandeling die de Commissie uiterlijk op 31 december 2024 moet vaststellen, na raadpleging van Berec.

(81)

Als tweede stap, vanaf 1 januari 2029, mogen aanbieders geen verschillende retailprijzen aanrekenen voor binnenlandse communicaties en communicaties binnen de EU. De verplichting voor aanbieders om aan die maatregel te voldoen is echter afhankelijk van de vaststelling van een aantal waarborgen voor de aanbieders inzake duurzaamheid, redelijk gebruik en fraudebestrijding. De Commissie moet dergelijke waarborgen uiterlijk op 30 juni 2028 vaststellen bij uitvoeringshandeling.

(82)

Voorts dient de volledige afschaffing van retailtoeslagen voor communicaties binnen de EU met ingang van 1 januari 2029 te worden voorafgegaan door een evaluatie van de regels inzake communicaties binnen de EU die de Commissie uiterlijk op 30 juni 2027 moet uitvoeren, na raadpleging van Berec.

(83)

In het kader van de evaluatie moet de Commissie, met de steun van Berec, het effect van de nieuwe maatregelen op consumenten en aanbieders beoordelen, waarbij ook rekening wordt gehouden met de zich ontwikkelende marktdynamiek. Bij de beoordeling moet rekening worden gehouden met de evolutie van de wholesalekosten, de trend van de retailprijzen van communicaties binnen de EU, de ontwikkeling van de consumentenvoorkeuren, de mogelijke gevolgen voor de nationale markten van het aanbieden van nummergebaseerde interpersoonlijke communicatiediensten, met name voor de retailprijzen die consumenten worden aangerekend, de mogelijke gevolgen van de maatregelen voor de inkomsten van aanbieders, de omvang van het gebruik, de beschikbaarheid en het concurrentievermogen van nummeronafhankelijke interpersoonlijke communicatiediensten of alternatieven voor communicaties binnen de EU en de ontwikkeling van tariefplannen voor communicaties binnen de EU.

(84)

De beoordeling zal de basis vormen voor de Commissie om uiterlijk op 30 juni 2028 een uitvoeringshandeling vast te stellen met de waarborgen voor de aanbieders inzake duurzaamheid, redelijk gebruik en fraudebestrijding. De beoordeling kan ook als basis dienen voor een eventueel wetgevingsvoorstel van de Commissie om de maatregelen zo nodig te wijzigen.

(85)

Met het oog op het verzamelen van gegevens en het monitoren, evalueren en rapporteren van de gevolgen van de regels voor communicaties binnen de EU, moeten de Commissie, Berec, de nationale regelgevende instanties en, in voorkomend geval, andere betrokken bevoegde autoriteiten alle bedrijfsgeheimen en andere vertrouwelijke informatie die door de aanbieders wordt gedeeld, als vertrouwelijk behandelen. De bescherming van vertrouwelijke informatie mag de bevoegde nationale instanties echter niet beletten dergelijke informatie tijdig uit te wisselen.

(86)

Overeenkomstig het evenredigheidsbeginsel moeten de bij deze verordening ingevoerde maatregelen die van toepassing zijn op communicaties binnen de EU, beperkt zijn in de tijd en moeten zij uiterlijk op 30 juni 2032 aflopen. Een dergelijke verlenging moet de Commissie in staat stellen gegevens die relevant zijn voor het beoordelen van het effect van de maatregelen te verzamelen en te onderzoeken, en er tegelijkertijd voor zorgen dat kwetsbare consumenten worden beschermd tegen mogelijk buitensporige prijzen voor communicaties binnen de EU. Het vervallen van de maatregelen valt samen met de datum waarop Verordening (EU) 2022/612 van het Europees Parlement en de Raad (20) verstrijkt.

(87)

Om ervoor te zorgen dat de in deze verordening opgenomen maatregelen meteen kunnen worden toegepast, dient deze verordening in werking te treden op de derde dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie,

1)

“netwerkexploitant”:

2)

“publiekrechtelijke instantie”: een instantie die voldoet aan alle volgende kenmerken:

3)

“overheidsinstantie”: een nationale, regionale of lokale overheid, een publiekrechtelijke instantie of een verband gevormd door een of meer van dergelijke overheden of een of meer van dergelijke publiekrechtelijke instanties;

4)

“fysieke infrastructuur”:

Kabels, met inbegrip van onbelicht glasvezel, alsook elementen van netwerken die worden gebruikt voor de voorziening van voor menselijke consumptie bestemd water zoals bedoeld in artikel 2, punt 1), van Richtlijn (EU) 2020/2184 van het Europees Parlement en de Raad (21), zijn geen fysieke infrastructuur in de zin van deze verordening;

5)

“civiele werken”: elk product van een geheel van bouwkundige of civieltechnische werken dat bestemd is om als zodanig een economische of technische functie te vervullen en dat een of meer elementen van een fysieke infrastructuur omvat;

6)

“fysieke binnenhuisinfrastructuur”: fysieke infrastructuur of installaties op de locatie van de eindgebruiker, met inbegrip van elementen die gemeenschappelijk eigendom zijn, die bestemd zijn om er vaste en/of draadloze toegangsnetwerken in onder te brengen, voor zover die netwerken elektronischecommunicatiediensten kunnen leveren en door middel waarvan het toegangspunt van het gebouw kan worden aangesloten op het netwerkaansluitpunt;

7)

“binnenhuisglasvezelbekabeling”: glasvezelkabels op de locatie van de eindgebruiker, met inbegrip van elementen die gemeenschappelijk eigendom zijn, die bestemd zijn om elektronischecommunicatiediensten te leveren en het toegangspunt van het gebouw te verbinden met het netwerkaansluitpunt;

8)

“glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur”: fysieke binnenhuisinfrastructuur die bestemd is om er glasvezelelementen in onder te brengen;

9)

“ingrijpende renovatiewerken”: civiele werken op de locatie van de eindgebruiker die de gehele fysieke binnenhuisinfrastructuur of een aanzienlijk deel daarvan structureel wijzigen en waarvoor naar nationaal recht een bouwvergunning is vereist;

10)

“vergunning”: een expliciet of impliciet besluit of een reeks expliciete of impliciete besluiten die gelijktijdig of achtereenvolgens door een of meer bevoegde autoriteiten worden genomen en die een onderneming uit hoofde van het nationale recht nodig heeft om bouwkundige of civieltechnische werken uit te voeren die nodig zijn voor de uitrol van elementen van VHC-netwerken;

11)

“toegangspunt”: een in of buiten het gebouw gelegen fysiek punt dat toegankelijk is voor ondernemingen die openbare elektronischecommunicatienetwerken aanbieden of gemachtigd zijn die aan te bieden, en waar het netwerk op de glasvezelklare fysieke binnenhuisinfrastructuur kan worden aangesloten;

12)

“doorgangsrechten”: rechten zoals bedoeld in artikel 43, lid 1, van Richtlijn (EU) 2018/1972, die aan een exploitant zijn verleend om faciliteiten te installeren op, boven of onder openbare of particuliere eigendom voor de uitrol van VHC-netwerken en bijbehorende faciliteiten.

1)

Aan artikel 2 worden de volgende punten toegevoegd:

(*1)  Richtlijn (EU) 2018/1972 van het Europees Parlement en de Raad van 11 december 2018 tot vaststelling van het Europees wetboek voor elektronische communicatie (PB L 321 van 17.12.2018, blz. 36).”."

2)

Aan artikel 5 bis worden de volgende leden toegevoegd:

3)

Het volgende artikel wordt ingevoegd:

4)

In artikel 10, lid 5, wordt “14 mei 2024” vervangen door “30 juni 2032”.